Wybuchowe znaleziska na budowie S19. 20 tys. sztuk amunicji z czasów II wojny

Budowana na Podkarpaciu S19 stanie się częścią międzynarodowej drogi Via Carpatia, która połączy północ i południe Europy, przebiegając nie tylko przez Polskę, ale i Litwę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię i Grecję. Kolejne prace przy budowie drogi przykuwają uwagę zainteresowanych. Nie chodzi tylko o nowy szlak transportowy, ale także o konkretne części drogi, jak np. ponad 2-kilometrowy tunel drogowy na odcinku Rzeszów Południe-Babica, czy budowana między miejscowościami Żarnowa i Godowa estakada ES-26, po której kierowcy pojadą prawie 100 metrów nad ziemią.

Budowa tej drogi wiąże się jednak nie tylko z nadchodzącym otwarciem ważnego połączenia czy osiągnięciami inżynieryjnymi, ale i z odkryciami - także tymi niebezpiecznymi. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała teraz o prowadzonych rozpoznaniach saperskich, które przyniosły szereg znalezisk pomiędzy Duklą a granicą ze Słowacją w Barwinku - to ogrom amunicji z czasów II wojny światowej.

Droga ekspresowa S19, której łączna długość jest szacowana na ok. 570 km, powstaje etapowo, a budowany od lipca br. 18,2 km odcinek Dukla-Barwinek poprzedzony był m.in. pracą saperów. W wyniku rozpoznania odkryli oni ok. 20 tys. sztuk różnego rodzaju amunicji.

- Wśród znalezisk jest 10 bomb lotniczych, 285 pocisków artyleryjskich i 88 granatów moździerzowych. Są także granaty RG42, F1, miny, pocisk rakietowy, zapalniki oraz amunicja karabinowa czy lotki granatów moździerzowych - podaje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

Liczba pozostałości robi wrażenie, ale tego typu znaleziska były spodziewane na tym obszarze, ponieważ rozgrywały się tu działania w ramach operacji dukielsko-preszowskiej (także: karpacko-dukielska czy bitwa o Przełęcz Dukielską).

- Teren, na którym powstaje nowa droga, był w 1944 roku areną walk pomiędzy Armią Czerwoną a III Rzeszą. Kluczową częścią operacji karpacko-dukielskiej była jedna z najkrwawszych górskich bitew II Wojny Światowej, bitwa o Przełęcz Dukielską. Do dzisiaj teren Dukli nazywany jest "Doliną Śmierci". - przypomina GDDKiA w oświadczeniu.

Bitwa miała miejsce w ramach ofensywy radzieckiej na wschodniej flance frontu. "Armia Czerwona (38. Armia gen. Moskalenki, wspierana przez I Korpus Czechosłowacki) zaatakowała niemiecką obronę w Karpatach, dążąc do przełamania frontu i wsparcia słowackiego powstania. Walki trwały od 8 września do 30 listopada 1944 r., a siły niemieckie stawiały zacięty opór", przypomina GDDKiA w komunikacie.

"Operacja zakończyła się zdobyciem Przełęczy, ale kosztem ogromnych strat radzieckich i czechosłowackich (ponad 120 tys. zabitych, rannych i zaginionych). Szacuje się, że po stronie niemieckiej zginęło 70 tys. osób. Zdobycie tej strategicznej pozycji znacznie wzmocniło pozycję wojsk radzieckich na froncie wschodnim i umożliwiło im dalsze działania w kierunku zachodnim", czytamy w oświadczeniu dotyczącym niewybuchów.

Prace przy kolejnych częściach S19 postępują. GDDKiA podkreśla, że odcinek drogi ekspresowej S19 między Duklą a Barwinkiem, biegnący przy granicy ze Słowacją, należy do najtrudniejszych pod względem geologicznym i środowiskowym.

W ramach inwestycji powstanie m.in. węzeł Barwinek łączący S19 z DK19, 15 estakad (najdłuższa o długości 1100 m), siedem mostów, cztery wiadukty oraz pięć przejść dla zwierząt. Droga zostanie wyposażona w systemy bezpieczeństwa i ochrony środowiska, a także przebudowane zostaną m.in. kolidujące drogi i cieki. Przewidziano też cztery miejsca do kontroli i ważenia pojazdów.

Dla odcinka S19 między Duklą a Barwinkiem kwota dofinansowania w ramach projektu tworzenia transgranicznego połączenia na szlaku Via Carpatia wynosi 326 161 490 euro.