Czemu młodzi dorośli śpią gorzej po kawie? Badacze wyjaśniają wpływ kofeiny
Kofeina, choć powszechnie stosowana do walki z sennością, wpływa nie tylko na naszą czujność w dzień, ale także na jakość snu nocą. Nowe badania pokazują, że nawet pojedyncza dawka kofeiny może zaburzać fale mózgowe odpowiedzialne za głęboki, regenerujący sen, zwłaszcza u młodych dorosłych, powodując, że ich mózg pozostaje zbyt aktywny w nocy.
Wiadomo, że przez właściwości kofeiny nie jest ona dobrym wyborem na napój tuż przed odpoczynkiem, jednak dzięki nowemu badaniu wiemy więcej na temat jej wpływu na nasz mózg podczas snu.
Kawa może być niebezpieczna
Aż czterech na pięciu dorosłych spożywa kofeinę w formie zimnego lub ciepłego napoju. Jest to najpowszechniej stosowana substancja psychoaktywna na świecie, głównie w celu pokonania senności.
Mała ilość kawy (ok. 400 mg na dzień) nie jest niebezpieczna dla zdrowia, wręcz przeciwnie - niewielka ilość kofeiny może pomóc zapobiegać chorobom serca, spalać kalorie, a także zwiększać szansę na dłuższe życie.
Jednak regularne picie nawet jednej filiżanki kawy dziennie jest w stanie doprowadzić do uzależnienia fizycznego. Śmiertelna dawka kofeiny wynosi około 10 gramów czystej substancji, co jest ciężkie do przyswojenia pod postacią samej kawy.
Jak kofeina wpływa na sen?
Naukowcy odkryli, że kofeina zwiększa złożoność sygnałów mózgowych i przesuwa mózg bliżej stanu "krytycznego", czyli najbardziej efektywnego stanu do przetwarzania informacji, uczenia się i podejmowania decyzji. Przez to działanie kofeina może uniemożliwić sen, ponieważ utrzymuje nas w stanie czujności. Poza tym - zmienia działanie mózgu. Co więcej, dowiedziono, że osoby młodsze w wieku od 20 do 27 lat są bardziej narażone na działanie kofeiny.
Młodsze osoby szczególnie dotknięte działaniem kofeiny
Analiza wykazała, że kofeina wpływa na fale delta, theta i alfa, czyli wskaźniki głębszego, bardziej regenerującego snu, i osłabia je, szczególnie w fazie snu NREM, czyli bez szybkich ruchów gałek ocznych, której mózg używa do utrwalenia wspomnień i ładowania naszych funkcji poznawczych.
Badanie przeprowadzono z pomocą 40 ochotników, którym mierzono wzorce mózgowe za pomocą elektroencefalogramów (EEG) przez dwie noce - podczas jednej uczestnicy zażyli placebo, a podczas drugiej kapsułkę zawierającą 200 mg kofeiny.
Różne grupy wiekowe mogą inaczej reagować na kofeinę, co ma związek ze zmianami w mózgu, które zachodzą wraz z wiekiem. Mowa tu o cząsteczkach adenozyny, gromadzących się w mózgu w ciągu dnia i prowadzące do większego uczucia zmęczenia. Kofeina blokuje receptory, które wchodzą w reakcję z adenozyną, dzięki czemu dostajemy chwilowy zastrzyk energii.
Młodzi ludzie są bardziej wrażliwi na działanie kofeiny, ponieważ mają więcej receptorów adenozyny. Przez to doświadczają gwałtowniejszego skoku energii po wypiciu kawy, ale także utrzymuje się u nich zbyt duża aktywność mózgu w nocy.
- Kofeina wpływa na jakość snu na kilka sposobów. Zwiększa latencję snu (tj. czas potrzebny do zaśnięcia) i zmniejsza efektywność snu (stosunek całkowitego czasu snu do czasu spędzonego w łóżku) - piszą naukowcy w artykule.
Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Communications Biology.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 87 tys. obserwujących nasz fanpage - polub GeekWeek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
