Czy dziecko może mieć inną grupę krwi niż rodzice? Genetyka może zaskoczyć

Dziedziczenie grupy krwi nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. Wynika to z tego, że grupa krwi jest określana przez zestaw genów, które przekazują nam rodzice. Najpopularniejszym systemem klasyfikacji grup krwi jest system AB0, w którym wyróżniamy cztery grupy: A, B, AB i 0. Każdy człowiek dziedziczy dwa allele - po jednym od każdego z rodziców. Jednak zasady dziedziczenia mogą doprowadzić do tego, że dziecko będzie miało zupełnie inną grupę krwi niż którykolwiek z rodziców.

Rodzic z grupą krwi A może przekazać allel A, ale także allel 0. Natomiast jeśli drugi rodzic ma grupę krwi B i przekazuje allel B lub 0, dziecko może mieć grupę krwi AB, A, B lub 0. Kluczowa jest tutaj zasada dominacji i recesywności alleli - A i B są dominujące, a 0 jest recesywne. Oznacza to, że gdy dziecko dziedziczy po jednym allelu A lub B, to dominujące allele będą miały wpływ na ostateczną grupę krwi, mimo że w genotypie dziecka może znajdować się także allel recesywny 0.

Odpowiedź na to pytanie zależy od kombinacji genów, które rodzice przekazują swoim dzieciom. Zrozumienie, jak działa dziedziczenie grup krwi, pozwala przewidzieć, jakie grupy krwi mogą pojawić się u dziecka. Istnieją jednak ograniczenia w postaci konkretnej logiki genetycznej.

Jeśli każde z rodziców ma grupę krwi A (genotyp AA lub A0), ich dziecko w spadku genetycznym otrzyma grupę A lub 0, ale nigdy B ani AB. Natomiast jeśli jeden rodzic ma grupę krwi A (A0), a drugi grupę B (B0), dziecko odziedziczy grupę krwi A, B, AB lub 0. Innym zaskakującym przykładem może być sytuacja, w której rodzice mają grupę krwi AB. W tym przypadku dziecko nie może mieć grupy krwi 0, ponieważ żaden z rodziców nie posiada allelu 0. Może ono jednak dziedziczyć grupę A, B lub AB.

Dziedziczenie nie kończy się jednak na samych grupach krwi AB0. Antygen D dodaje kolejny element do tej układanki - to właśnie on determinuje grupę krwi w układzie Rh. Osoby posiadające ten antygen mają grupę krwi Rh+ (Rh-dodatnią), natomiast te, które go nie posiadają, mają grupę krwi Rh- (Rh-ujemną). W populacji osób rasy białej około 85% charakteryzuje się grupą krwi Rh-dodatnią, a 15% Rh-ujemną.

Czynnik Rh jest również dziedziczony zgodnie z prawami dominacji. Rh+ jest dominujący nad Rh-, co oznacza, że dziecko z czynnikiem Rh- może mieć rodziców zarówno z Rh+, jak i Rh-. W sytuacjach, gdy jedno z rodziców ma czynnik Rh+, a drugie Rh-, dziecko może odziedziczyć czynnik dodatni lub ujemny.

Dziedziczenie grup krwi odgrywa znaczącą rolę zarówno w aspekcie genetycznym, jak i w medycznym. Jest to szczególnie istotne, w przypadku rodziców o różnych czynnikach Rh. Jeśli matka ma grupę krwi Rh- (ujemną), a ojciec Rh+ (dodatnią), istnieje ryzyko konfliktu serologicznego. Oznacza to, że w sytuacji w której dziecko odziedziczy czynniki Rh+, może to wywołać reakcję immunologiczną u matki. W takich przypadkach odpowiednie leczenie, czyli np. podanie immunoglobuliny anty-D, może zapobiec negatywnym skutkom zdrowotnym.

Co ciekawe, badania przeprowadzona na Uniwersytecie Oksfordzkim w Wielkiej Brytani wskazują, że grupa krwi może również wpływać na podatność na niektóre choroby. Wynika z nich, że osoby z grupą krwi 0 są mniej podatne na infekcje malaryczne, ale mogą być bardziej narażone na wrzody żołądka wywołane przez bakterie Helicobacter pylori.

Badania z 2020 roku, które przeprowadzili naukowcy z St. Michael’s Hospital w Toronto sugerują, że grupa krwi może również wpływać na przebieg infekcji wirusem SARS-CoV-2. Osoby z grupą krwi A mogą być bardziej podatne na cięższy przebieg COVID-19 w porównaniu do osób z grupą 0.

Przeczytaj również:

Od grupy krwi może zależeć nasze zdrowie. Sprawdź, na które choroby jesteś podatny

Te cechy dziedziczymy po rodzicach. Nie chodzi wyłącznie o wygląd

Inteligencję po matce, a poczucie humoru? Naukowcy wiedzą, po kim je dziedziczymy

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!