"Dzika gwiazda" obraca się z niesamowitą prędkością
W układzie podwójnym znanym pod nazwą 4U 1820-30 znajduje się "dzika gwiazda", która jest martwa. To ciało niebieskie, które obraca się z niesamowitą prędkością. W ciągu zaledwie jednej sekundy obiekt wykonuje kilkaset obrotów wokoło własnej osi. Żadna inna gwiazda z odkrytych nie obraca się szybciej.
Gwiazdy to nie tylko obiekty, które przypominają Słońce. W rzeczywistości do takich ciał niebieskich można zaklasyfikować naprawdę dziwne twory. Bardzo nietypowym z pewnością jest obiekt znajdujący się w układzie podwójnym, który jest od nas oddalony o kilkadziesiąt lat świetlnych.
Gwiazda neutronowa obraca się ponad 700 razy na sekundę
Wymieniona w tytule "dzika gwiazda" jest obiektem neutronowym i znajduje się w układzie podwójnym sklasyfikowanym pod nazwą 4U 1820-30, których w Drodze Mlecznej jest wiele. Dzieli nas od niej około 27,4 tys. lat świetlnych. Dla porównania średnica galaktyki to około 105,7 tys. lat świetlnych. Jest więc daleko.
Obserwacje wykazały, że gwiazda neutronowa z układu 4U 1820-30 obraca się wokoło własnej osi z niesamowitą prędkością. W każdej sekundzie wykonuje aż 716 obrotów! Do tej pory nie odkryto gwiazdy, która robiłaby to szybciej. Zbliżonym do niej jest słynny pulsar PSR J1748-2446ad, który obraca się z podobną prędkością.
Jeśli przyszłe obserwacje to potwierdzą, gwiazda neutronowa z 4U 1820-30 będzie jednym z najszybciej wirujących obiektów, jakie kiedykolwiek zaobserwowano we wszechświecie.
"Dzika gwiazda" przesuwa granice dla pulsarów
Naukowcy twierdzą, że tak szybko obracający się pulsar wyznacza nowe granice z zakresu prędkości obrotowej dla tego typu gwiazd. Teraz uważa się, że górny limit to około 730 obrotów na sekundę.
Obiekt z układu 4U 1820-30 znany jest astronomom od jakiegoś czasu, bo został odkryty w XX wieku. System jest nietypowy, bo składa się z dwóch ciał niebieskich, którymi są gwiazda neutronowa i biały karzeł. Są one upakowane na bardzo ciasnej orbicie. Jej okres to zaledwie 11,4 minuty. Bliskość gwiazd sprawia, że jedna może "podgryzać" drugą z materii. Do tego stopnia, że w końcu dochodzi do potężnej eksplozji.
Gwiazdy neutronowe w trakcie eksplozji stają się nawet 100 tys. razy jaśniejsze od Słońca i w tym czasie uwalniania jest ogromna ilość energii.
Mamy więc do czynienia z bardzo ekstremalnymi zdarzeniami, a badając je, uzyskujemy nowe spojrzenie na istniejące cykle życia układów podwójnych gwiazd i powstawanie pierwiastków we wszechświecie.
Zespół badający te eksplozje w latach 2017-2022 zdołał zarejestrować 15 zdarzeń. Według naukowców "dzika gwiazda" to pulsar napędzany przez wybuchy nuklearne.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
