Księżyc Jowisza trafiony asteroidą. 20 razy większą od "zabójcy dinozaurów"
W jeden z księżyców Jowisza uderzyła ogromna asteroida, która doprowadziła do przesunięcia jego osi. Obiekt, który spadł na Ganimedesa, był szacunkowo około 20 razy większy od tego, który na Ziemi doprowadził do zagłady dinozaurów. Do zderzenia nastąpiło kilka mld lat temu.
Wczesny Układ Słoneczny był miejscem licznych kataklizmów, gdzie różne ciała zderzały się ze sobą i niekiedy były to zdarzenia o skali, którą trudno sobie wyobrazić. Dla przykładu ziemski Księżyc powstał prawdopodobnie w wyniku uderzenia w naszą planetę obiektu zbliżonego wielkością do Marsa. Ganimedes, który jest jednym z naturalnych satelitów Jowisza, również doświadczył dużego kataklizmu.
Księżyc Jowisza Ganimedes trafiony ogromną asteroidą
Naukowcy postanowili przyjrzeć się danym związanym z największym księżycem Jowisza, którym jest Ganimedes. Zostały one zebrane w trakcie misji sond kosmicznych Voyager (w 1979 r.) oraz Galileo (w latach 1995-2003). Obrazy ujawniają nam specyficzne bruzdy i zmiany na powierzchni tego obiektu, które rozciągają się nawet na kilka tys. km.
Według naukowców są to ślady po ogromnym kataklizmie, do którego doszło w młodym Układzie Słonecznym oraz który doprowadził do ukształtowania Ganimedesa. Impakt był tak silny, że zmienił oś nachylenia księżyca Jowisza. Co go spowodowało?
Asteroida 20 razy większa od tej, która zgładziła dinozaury
Japońscy naukowcy, którymi kierował Hirata Naoyuki, planetolog z Uniwersytetu Kobe, przyjrzeli się także danym z sondy New Horizons, która badała m.in. Plutona. Na tej podstawie stworzyli modele i doszli do wniosku, że asteroida, która uderzyła w księżyc Jowisza, była naprawdę ogromna.
Szacuje się, że była to asteroida około 20 razy większa od tej, która 66 mln lat temu spadła na Ziemię i finalnie doprowadziła do zagłady dinozaurów. Dziś już wiemy, że była to skała mająca średnicę około 10 km, która pozostawiła po sobie ogromny krater skrywany pod Półwyspem Jukatan. Uczeni twierdzą także, że przybyła zza Jowisza.
Gdyby tak duża asteroida, która uderzyła w Ganimedesa, spadła na Ziemię, to doprowadziłaby do kataklizmu o niespotykanych rozmiarach. Na szczęście było to dawno, bo około 4 mld lat temu, gdy Układ Słoneczny miał zaledwie kilkaset mln lat.
Chcę zrozumieć pochodzenie i ewolucję Ganimedesa i innych księżyców Jowisza. Gigantyczne uderzenie musiało mieć znaczący wpływ na wczesną ewolucję obiektu, ale termiczne i strukturalne skutki uderzenia na wnętrze Ganimedesa nie zostały jeszcze w ogóle zbadane. Uważam, że można przeprowadzić dalsze badania dotyczące wewnętrznej ewolucji lodowych księżyców.
Warto dodać, że wybrane księżyce Jowisza będą za kilka lat dokładniej badane w ramach misji JUICE. To sonda wystrzelona przez Europejską Agencję Kosmiczną, która ma dotrzeć do celu w 2031 r.
