Utrata lodu na Antarktydzie przyniesie więcej silnych burz
Ocean Południowy jest coraz bardziej niespokojny. Naukowcy opisują „zmianę, jakiej nie widziano w ciągu ostatniego stulecia”. Chodzi o nasilające się burze wokół Antarktydy, wywołane gwałtowną utratę lodu morskiego.
Naukowcy w ostatnich latach coraz częściej skupiają się na badaniu obszarów Arktyki i Antarktyki w tym reakcji wrażliwych środowisk na zmiany klimatu. Brytyjscy oceanografowie postanowili przyjrzeć się rekordowo niskim poziom lodu morskiego na Antarktydzie zimą 2023 r. i jego wpływowi na pogodę związaną ze sztormami.
Rekordowo niski poziom lodu na Antarktydzie przyniesie silne burze
Podczas wspomnianej zimy ilość lodu morskiego w regionach mórz Weddella, Bellingshausena i Rossa spadła nawet 80 proc. poniżej normalnego poziomu. W ciągu ostatnich 35 lat Antarktyka stała się ponad 10-krotnie bardziej zielona. Wszystko wskazuje na to, że wywołało to efekt domina w całym systemie klimatycznym tego kontynentu. W trakcie antarktycznej zimy większa ilość lodu morskiego działa jak swego rodzaju tarcza ochronna, która powstrzymuje wypromieniowanie ciepła z oceanu do atmosfery. Naukowcy odkryli, że utrata lodu morskiego na Antarktydzie w 2023 r. podwoiła ilość ciepła uwalnianego do atmosfery w niektórych obszarach.
To nadmiarowe ciepło jest paliwem dla burz, które mogą być częstsze i silniejsze, ale skutkuje także silniejszymi wiatrami i turbulentnymi układami pogody. Według szacunków utrata lodu w 2023 r. zwiększyła częstotliwość burze w niektórych regionach nawet o 7 dni w miesiącu w porównaniu do lat 1990-2015.
- Przez prawie 40 lat ilość lodu w morzu wokół Antarktydy wykazywała niewielkie, ale znaczące wzrosty, osiągając rekordowy poziom w 2014 r. Jednak po tym nastąpiła duża utrata lodu morskiego w 2016 r., a w 2023 r. straty były bezprecedensowe, a w 2024 r. utrzymywał się poziom bliski rekordowo niskiemu – napisały Laura L. Landrum i Alice K. DuVivier, klimatolożki z Narodowego Centrum Badań Atmosferycznych w Kolorado.
Ten spadek, wraz ze zmianami oceanicznymi, sugeruje, że Ocean Południowy może przechodzić zmiany, jakich nie obserwowano w ciągu ostatniego stulecia.
Burze na Antarktydzie występują najczęściej w rejonie wybrzeży, ze względu na układy pogodowe powstające nad Oceanem Południowym. Na krawędzi kontynentu dochodzi również do zderzenia zimnego powietrza kontynentalnego z cieplejszym powietrzem oceanicznym, co skutkuje powstawaniem układów niskiego ciśnienia. To zwiększa prawdopodobieństwo występowania burz. Charakteryzując się ekstremalnym zimnem, obfitymi opadami śniegu i silnymi wiatrami.
Naukowcy w podejmują próby ochrony terenów Antarktyki, a jedną z ostatnio zaproponowanych metod jest utworzenie gigantycznej kurtyny, która stanowiłaby barierę przed napływem ciepłych wód oceanicznych w pobliże Antarktydy.
Źródła: Josey, S.A., Meijers, A.J.S., Blaker, A.T. et al. Record-low Antarctic sea ice in 2023 increased ocean heat loss and storms. Nature 636, 635–639 (2024). https://doi.org/10.1038/s41586-024-08368-y; IFLScience
