1790 m długości. Nowa zapora ochroni Legnicę przed zalaniem

Powodzie w 1997 i 2024 r., a także wiele mniejszych zdarzeń co rusz uświadamia nam, że musimy zwrócić większą uwagę na zabudowę obszarów zalewowych i ochronę przeciwpowodziową. W ciągu ostatnich lat zrealizowano wiele inwestycji, jednak wrześniowa powódź sprawiła, że na nowo rozgorzała dyskusja na temat budowy kolejnych zbiorników przeciwpowodziowych, zwłaszcza suchych, zwanych polderami.

Poldery na co dzień mogą być normalnie użytkowane (łąki, pastwiska), wypełniane są bowiem jedynie w sytuacjach krytycznych, co obserwowaliśmy na bieżąco, śledząc zarządzanie zbiornikiem Racibórz Dolny.

W ostatnim czasie informowaliśmy o budowie dwóch kolejnych tego typu obiektów – suchy zbiornik przeciwpowodziowy Góra Ropczycka oraz polder w powiecie bielskim. W drugim przypadku jeszcze nie wybrano dokładnej lokalizacji, będzie to możliwe po rozmowach z samorządami.

Teraz Wody Polskie przekazały, że finalizują proces wykupu gruntów pod budowę suchego zbiornika przeciwpowodziowego Rzymówka w gminie Złotoryja. Łączna wartość wypłaconych odszkodowań wynosi ponad 55 mln zł.

– Zawarliśmy dotychczas 51 ugód na kwotę ponad 48 mln zł. Ponadto, poza ugodami w ramach zadania wypłacane są też odszkodowania za wywłaszczone prawo własności na podstawie odrębnych decyzji administracyjnych. W ramach 30 postępowań wypłaciliśmy ponad 7 mln zł. W grudniu planujemy zakończyć procedurę zatwierdzania do wypłaty odszkodowań, co pozwoli nam zamknąć etap regulacji spraw własnościowych. Dzięki temu już w przyszłym roku będziemy mogli ruszyć z robotami budowlanymi – podkreślił Jacek Jarząbek, Zastępca Prezesa PGW Wody Polskie ds. Ekonomicznych i Organizacyjnych.

Zbiornik Rzymówka, podobnie jak inne, realizowane ostatnio inwestycje, będzie suchym zbiornikiem przeciwpowodziowym, czyli polderem. Oznacza to, że będzie służył piętrzeniu wody jedynie w przypadku wystąpienia zagrożenia powodziowego, aby zredukować falę wezbraniową, która zagraża niżej położonych terenom. Inwestycja jest istotna zwłaszcza dla mieszkańców Legnicy. Miasto jest bowiem chronione zbiornikiem „Słup” od strony Nysy Szalonej (prawego dopływu Kaczawy), natomiast od strony Kaczawy takiej ochrony nie ma.

– Zbiornik przeciwpowodziowy Rzymówka będzie mógł zgromadzić aż 10,5 mln m sześc. wody, co pozwoli w znaczący sposób zmniejszyć zagrożenie powodziowe na terenach położonych poniżej. To inwestycja szczególnie ważna dla mieszkańców Legnicy, którzy doświadczyli powodzi od strony Kaczawy w 1997 roku. Zbiornik będzie mógł skutecznie zredukować falę wezbraniową, dzięki czemu zwiększymy bezpieczeństwo mieszkańców. Chcielibyśmy rozpocząć roboty już w przyszłym roku – powiedział Mateusz Balcerowicz, Zastępca Prezesa PGW Wody Polskie ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą.

Budowa zbiornika to nie skutek powodzi w 2024 r. Dokumentację techniczną opracowano jeszcze w 2020 r. Wówczas pozyskano także niezbędne zgody, w tym koncepcję techniczną zbiornika, raport oddziaływania na środowisko wraz z uzyskaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji, mapy do celów projektowych, operat wodnoprawny wraz z uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego, projekt budowlany wraz z uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji, projekty wykonawcze, specyfikacje techniczne, przedmiar robót czy kosztorys inwestorski.

W tym roku mają zostać zamknięte regulacje spraw własnościowych, co pozwoli już w 2025 r. ruszyć z pracami budowlanymi. Zbiornik ma powstać do końca 2028 r.

Parametry techniczne zapory:

• Typ zapory: ziemna, składająca się z dwóch części – zapory czołowej i zapory bocznej;
• Rzędna korony zapory: 166,45 m n.p.;
• Długość zapory 1790,0 m, w tym: zapora główna boczna 900,0 m; zapora główna czołowa: 890 m;
• Szerokość korony zapory: 6,0 m;
• Maksymalna wysokość zapory: 10,0 m;
• Przelew powierzchniowy o szerokości 230 m na koronie zapory;
• Zapora cofkowa nr 1 chroniąca grunty miejscowości Kozów będzie miała długość 585,20 m i wysokość od 1,30 do 2,95 m;
• Zapora cofkowa nr 2, chroniąca grunty miejscowości Rokitnica, będzie miała długość 567,10 m i wysokość od 0,70 do 2,75 m;
• Zapora boczna nr 3 wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 363, będzie miała długości 860,00 m i wysokość od 0,40 do 3,40 m.

Łączna wartość inwestycji wyniesie ok. 300 mln zł (w tym dofinansowanie z UE to ok. 190 mln zł).

Źródło: PGW Wody Polskie