Skutki postępującego ocieplenia klimatu. Jak sobie z nimi radzić?

Klimat się zmienia - ciężko temu zaprzeczyć, bo skutki widoczne są gołym okiem. Długotrwałe susze, pożary lasów, niedobory wody, a z drugiej storny - ulewne deszcze, powodujące powodzie.

Wzrost temperatur na całym świecie zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych susz i intensywnych opadów, wyrządzających szkody nie tylko ludziom, ale i środowisku.

W Kalifornii w 2023 roku odnotowano rekordowe opady deszczu i śniegu po kilkuletniej suszy. Przez to nastąpił wzrost roślinności, a to doprowadziło do ogromnych pożarów lasów w Los Angeles, kiedy powróciła susza.

Cykl hydrologiczny - tak nazywa się system przemieszczania się wody między Ziemią a jej atmosferą. W związku z coraz wyższymi temperaturami globalnymi, spowodowanymi głównie przez spalanie paliw kopalnianych, takich jak węgiel i gaz, cykl ten ciągle przyśpiesza. Cieplejsza atmosfera wchłania coraz więcej pary wodnej z akwenów wodnych, roślinności i gleby. Utrata wilgoci powierzchniowej powoduje długie susze. Deszcz również stanowi zagrożenie - chociaż pada rzadziej, to kiedy już nastąpi, często jest intensywny i niszczycielski. Dzieje się tak, ponieważ każdy stopień ocieplenia w skali Celsjusza zwiększa zdolność atmosfery do zatrzymywania wody o około 7%.

- Zasadniczo globalne ocieplenie zamienia atmosferę w większą gąbkę, aby mogła wchłonąć więcej wilgoci... a potem, gdy warunki są odpowiednie do opadów, to jest to jak ściskanie tej gąbki - powiedział Jonathan Overpeck, klimatolog z Uniwersytetu w Michigan.

Większość dodatkowego ciepła planety pochłaniają oceany - powoduje to rozszerzenie się wody i topnienie lodu na biegunach, co podnosi poziom mórz. Cieplejsza woda to prawdziwa pożywka dla większych huraganów i cyklonów, zrzucających ogromne ilości wody w bardzo krótkim czasie.

W 2023 roku ulewne jednodniowe deszcze spowodowane przez sztorm Daniel na Morzu Śródziemnym były przyczyną ogromnych powodzi we wschodniej Libii. Skutkiem było zniszczenie dwóch tam i zrujnowanie całych dzielnic miasta Derna.

Istotnym elementem cyklu hydrologicznego jest pokrywa śnieżna. Kiedy śnieg topnieje, pomaga wypełniać zbiorniki wodne, które służą m.in. do picia i rolnictwa. Cieplejsze zimy sprawiają, że coraz mniej śniegu pada, a kiedy już to się dzieje, jest wchłaniany przez spragnioną glebę. Z drugiej strony zmiana klimatu może powodować intensywne śnieżyce.

Od dziesięcioleci jesteśmy świadkami zmian klimatycznych i skutków, jakie ze sobą niosą.

- Wszystko to jest związane z ociepleniem, o którym wiemy z całkowitą pewnością, że jest niemal w całości spowodowane działalnością człowieka - mówi Overpeck. - Dobrą wiadomością jest to, że wiemy, jak to powstrzymać, jeśli chcemy.

Najważniejszą zmianą, która pomoże w walce z globalnym ociepleniem, jest drastyczne ograniczenie zużycia paliw kopalnych. Są one odpowiedzialne za ponad 75% emisji ocieplających planetę. Trzeba zamienić je na czystą energię, takie jak wiatrowa, słoneczna czy wodna.

Jednymi z silniejszych sojuszników ludzi w walce ze zmianą klimatu są drzewa, rośliny i gleba. Bez ich pomocy życie na Ziemi byłoby niemożliwe, zatem wycinając lasy i wyrywając mokradła pod zabudowę, ocieplamy planetę. Nie jest możliwe sadzenie nowych drzew wystarczająco szybko, aby zastąpić te, które wycinamy.

To tylko parę z wielu możliwości, jakie mamy, aby zadbać o Ziemię. Nasze wybory - te małe i duże - mają realny wpływ na stan planety, dlatego warto się nad tym zastanowić.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!