Osadzony, telefon! Jeszcze kilka lat temu więzienia, a teraz?

Jeśli zastanawialiście się kiedyś, jak może wyglądać życie za kratami, to w miejscach, o których za chwilę przeczytacie, można się o tego dowiedzieć. A mowa o byłych więzieniach, które zostały przekształcone w hotele i tylko czekają na kolejnych "osadzonych" - tak, liczba mnoga jest tu jak najbardziej uzasadniona, bo to całkiem popularny proceder (i w sumie trudno się dziwić, bo przecież pokoje są już gotowe). Zainteresowani więzienną przygodą mogą nawet wybierać pośród miejsc o różnym standardzie, od tanich hosteli po luksusowe przybytki, w których karę z klasą mogłyby odbywać hollywoodzkie gwiazdy. Oto kilka najciekawszych przykładów:

Architekt Gridley James Fox Bryant, uważany za najwybitniejszego architekta Bostonu swoich czasów oraz wybitny penolog Louis Dwight, który wykształcenie zdobywał na kultowym Yale z pewnością nie spodziewali się, że ich więzienie Charles Street wybudowane w 1851 roku skończy jako... luksusowy hotel.

Co prawda przez 120 lat spełniało swoją podstawową funkcję i "gościło" najbardziej znanych bostońskich przestępców, ale więźniowie w 1973 roku zbuntowali się z powodu złych warunków życia, a placówkę uznano za naruszającą konstytucyjne prawa osadzonych. W efekcie w 1990 roku ostatni więźniowie zostali przeniesieni do nowego więzienia Suffolk County, a Charles Street pozostało majestatycznym wspomnieniem czasów minionych.

Jak się jednak okazało, nie na długo, bo już rok później zostało kupione przez Massachusetts General Hospital, które chciało odświeżyć i ponownie wykorzystać nieruchomość, wymagając jednak zachowania istotnych elementów budynku. Zadania podjęła się w 2001 roku firma Carpenter & Company, która poszła jeszcze o krok dalej - wykorzystała oryginalne projekty więzienia, żeby wprowadzić elementy, które architekt chciał zrealizować, ale z powodów finansowych zmuszony był pominąć.

Efektem jest połączenie nowoczesności i historii, bo granitowa zewnętrzna część więzienia, atrium i rozległe wypełnione światłem wnętrza pozostają w dużej mierze niezmienione - można tu dostrzec charakterystyczne zabytkowe wybiegi czy ceglane ściany, a w hotelowej restauracji zachowane zostały cele więzienne i kute kraty w oknach, które przypominają o oryginalnym przeznaczeniu hotelu.

Podobnie jak wiele innych elementów, bo zespół architektów, projektantów i historyków poświęcił lata pracy, aby zachować historię budynku, w którym obecnie do dyspozycji gości jest 298 pokoi, z czego 19 w starym bloku więziennym. Efekt? Niewiarygodny!

Swoje "więzienie dla chętnych" ma też Wielka Brytania, chociaż jego pochodzenie można nawet przypisać... wikingom. Bo mowa o Malmaison Oxford Castle, które mieści się w budynku z bardzo długą historią, wybudowanym w 1066 roku przez normańskiego barona Roberta D'Oyly'ego. Wraz z innymi Normanami przybył on do Anglii, aby ją podbić, a Wilhelm Zdobywca za zasługi nadał mu rozległe ziemie w hrabstwie Oxfordshire.

Warto jednak pamiętać, że historia Oxford Castle jako więzienia zaczęła się dużo później, bo dopiero po rewolucji angielskiej, czyli cyklu trzech wojen domowych rozgrywających się w latach 1642-1651. Początkowo należało do Christ Church College, które pobierało nawet od więźniów opłaty za pobyt i przeprowadzało egzekucje - w poniedziałek wielkanocny 6 kwietnia 1752 roku życie na tutejszej szubienicy straciła m.in. Mary Blandy, a była to kara za otrucie arszenikiem ojca, który nie akceptował jej wybranka.

Ze względu na fatalne warunki więzienie szybko przeszło jednak w ręce władz hrabstwa i w 1785 roku zostało przebudowane. I wygląda na to, że skutecznie, bo później działało jako więzienie jeszcze przez ponad 200 lat i dopiero w 1996 rok zdecydowano się je zamknąć, a następnie zmienić w hotel.

Malmaison Oxford przekształcił bloki cel w 95 pięknie urządzonych pokoi i apartamentów, które jak możemy przeczytać na stronie hotelu, są przestronniejsze i wygodniejsze niż klasyczne cele, bo współcześni "osadzeni" mogą liczyć na luksusowe łóżka, superszybkie Wi-Fi, prysznice z deszczownicami i wszystkie udogodnienia, jakich można oczekiwać od luksusowego hotelu.

Nie da się jednak ukryć, że duch więzienia pozostał - podobnie jak w przypadku Liberty Hotel w Bostonie, wystarczy tylko spojrzeć na atrium i pomalowane na biało barierki oraz metalowe schody, żeby zorientować się, z jakiego typu budynkiem mamy do czynienia.

A może szukacie czegoś jeszcze bardziej autentycznego? W takim razie najlepszym wyborem może okazać się Sainto Otttawa Jail Hostel, które do 1972 roku działało jako więzienie Carleton County Gaol. Kiedy zostało pierwotnie otwarte w 1842 roku, znajdowało się w... piwnicy i dopiero po reformie więziennictwa, która uwzględniała pomysł wykorzystania więzienia jako sposobu na resocjalizację osadzonych, w 1862 roku wybudowano zaraz obok nowe.

Żeby jednak ciągle pełniło funkcję odstraszającą, kary były wysokie, a warunki bytowe bardzo słabe - większość czasu więźniowie spędzali w małych celach, w których brakowało oświetlenia, ogrzewania, wentylacji czy toalet. Co więcej, wiele wskazuje na to, że było przeludnione, a w celach wspólnie przetrzymywano kobiety, mężczyzn i dzieci, którzy odpowiadali zarówno za morderstwa, jak i drobne kradzieże.

Te nieludzkie warunki zdają się potwierdzać niedawne wykopaliska na terenie więzienia, które ujawniły wiele nieopisanych grobów. W takiej formie placówka działała jednak do 1972 roku, przez ponad 100 lat służąc jako główne więzienie Ottawy - wykonywano tu również kary śmierci (ostatnia miała miejsce w 1946 roku), po których wciąż są tu pamiątki.

I to nie tylko w postaci oryginalnych i w pełni sprawnych szubienic, ale jak twierdzi personel i część odwiedzających również duchów skazańców, m.in. powieszonego za morderstwo Patricka J. Whelana, którego egzekucję oglądało 5000 osób, co dla części gości może być dodatkowym "smaczkiem".

Jeśli zaś chodzi o warunki zakwaterowania, to chociaż możemy liczyć na szybkie WiFi i bufet śniadaniowych pyszności, to klimat więzienia jest tu mocno obecny. Większość konstrukcji budynku pozostała nienaruszona, można wybrać się na najwyższe piętro i na własne oczy zobaczyć cele śmierci, ściany to pomalowane na biało oryginalne cegły i kamienie, na wystrój pokojów składają się dosłownie surowe metalowe łóżka (nawet piętrowe!) i małe biurka, a toalety i łazienki są wspólne.