Zaćmienie Słońca

Środa, 22 listopada 2023 (13:51) Aktualizacja Środa, 7 lutego 2024 (16:04)
Zaćmienie Słońca występuje, gdy Księżyc przesuwa się pomiędzy Ziemię a Słońce, blokując całe lub część światła słonecznego. Może być całkowite, częściowe lub pierścieniowe, w zależności od pozycji Księżyca. Podczas zaćmienia całkowitego Słońce jest całkowicie zakryte przez Księżyc, co prowadzi do chwilowego zmroku na Ziemi. To fascynujące zjawisko astronomiczne oferuje unikatową okazję do obserwacji korony słonecznej i innych zjawisk związanych ze Słońcem.
Zaćmienie Słońca - najważniejsze informacje
Hybrydowe zaćmienie Słońca w Australii w 2022 roku. /AFP / East News /East News

Zaćmienie Słońca - najważniejsze informacje

Co to jest zaćmienie Słońca?

Zaćmienie Słońca to zjawisko astronomiczne, które zachodzi gdy Księżyc przemieszcza się pomiędzy Ziemią a Słońcem, blokując całkowicie lub częściowo światło słoneczne, które dociera do planety.

W zależności od tego czy Księżyc całkowicie zakrywa tarczę słoneczną czy tylko jej część, zaćmienie może być całkowite, pierścieniowe, hybrydowe lub częściowe.

Jak wygląda zaćmienie Słońca?

W przypadku całkowitego zaćmienia tarcza Księżyca całkowicie zakrywa tarczę Słońca, prowadząc do chwilowego zaciemnienia powierzchni Ziemi w miejscach, które znajdują się na ścieżce.

Podczas zaćmienia pierścieniowego, Księżyc jest zbyt daleko od Ziemi, aby całkowicie zakryć Słońce, co prowadzi do powstania jasnego pierścienia, czyli tzw. pierścienia ognia wokół tarczy Księżyca.

Zaćmienia częściowe zachodzą, gdy tylko część tarczy słonecznej jest zakrywana przez Księżyc.
 
Najrzadziej występuje zaćmienie hybrydowe, znane również jako zaćmienie mieszane. To szczególny typ zaćmienia Słońca, które w trakcie jego trwania przechodzi przez fazy zaćmienia pierścieniowego i całkowitego. To oznacza, że w pewnych miejscach na powierzchni Ziemi obserwatorzy będą świadkami zaćmienia pierścieniowego, podczas gdy w innych miejscach zobaczą zaćmienie całkowite.
 
Klucz do zrozumienia zjawiska zaćmienia Słońca leży w tym, że mimo iż Księżyc jest w przybliżeniu 400 razy mniejszy od Słońca, jest on też blisko 400 razy bliżej naszej planety. Dlatego oba te obiekty wydają się być z Ziemi niemal identyczne pod względem rozmiaru kątowego, ze średnicą kątową około 0,5 stopnia łuku.

Jak oglądać zaćmienie Słońca?

Patrzenie na zaćmienie Słońca gołym okiem może prowadzić do trwałego uszkodzenia wzroku. Na szczęście istnieją specjalistyczne narzędzia do bezpiecznego obserwowania tego zjawiska. Choć technicznie rzecz biorąc faza całkowita jest uważana za bezpieczną do oglądania gołym okiem, dużo bezpieczniej jest uznać, że zawsze potrzebna jest ochrona, ponieważ w praktyce, bez eksperckiej wiedzy bardzo trudno jest rozróżnić fazy zaćmienia.
 
Co roku zachodzą co najmniej dwa zaćmienia Słońca, ale ich liczba może wynieść nawet pięć w jednym roku. Najkrótsze zaćmienie całkowite może trwać zaledwie kilka sekund. Podczas zaćmienia całkowitego w miejscach na ścieżce całkowitości, ciemność zapada tak głęboko, że można zobaczyć gwiazdy i planety na niebie w środku dnia.

Zaćmienia Słońca są ważne dla astronomów i często przyciągają uwagę wielu ludzi na całym świecie, którzy chcą zaobserwować to niezwykłe zjawisko.

Kiedy będzie najbliższe zaćmienie Słońca? 

  • 8 kwietnia 2024 roku - całkowite zaćmienie Słońca
  • 2 października 2024 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca
  • 29 marca 2025 roku - częściowe zaćmienie Słońca (widoczne w Polsce)
  • 21 września 2025 roku - częściowe zaćmienie Słońca
  • 17 lutego 2026 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca
  • 12 sierpnia 2026 roku - całkowite zaćmienie Słońca (w Polsce głębokie częściowe)
  • 6 lutego 2027 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca
  • 2 sierpnia 2027 roku - całkowite zaćmienie Słońca (w Polsce częściowe)
  • 26 stycznia 2028 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca
  • 22 lipca 2028 roku - całkowite zaćmienie Słońca
  • 14 stycznia 2029 roku - częściowe zaćmienie Słońca
  • 12 czerwca 2029 roku - częściowe zaćmienie Słońca  (widoczne w Polsce)
  • 11 lipca 2029 roku - częściowe zaćmienie Słońca
  • 5 grudnia 2029 roku - częściowe zaćmienie Słońca
  • 1 czerwca 2030 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca  (widoczne w Polsce jako częściowe)
  • 25 listopada 2030 roku - całkowite zaćmienie Słońca
  • 21 maja 2031 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca
  • 14 listopada 2031 roku - całkowite zaćmienie Słońca
  • 9 maja 2032 roku - pierścieniowe zaćmienie Słońca
  • 3 listopada 2032 roku - częściowe zaćmienie Słońca

Temat Zaćmienie Słońca znajdziesz również w serwisie:

Zaćmienie Słońca - Wiadomości

Zaćmienie Słońca - Wideo

  • Zaćmienie Słońca. Fascynujący spektakl przyrody

    Czwartek, 27 października 2022 (15:47)
    25 października był dniem częściowego zaćmienia Słońca. Księżyc przesłonił 40% naszej gwiazdy. Zjawisko podziwiali ludzie na całym świecie. Dogodne warunki z pewnością mieli mieszkańcy...
  • NASA prezentuje wideo z zaćmienia Słońca

    Czwartek, 10 czerwca 2021 (19:50)
    NASA pokazała materiał wideo z częściowego zaćmienia Słońca, zrealizowanego w czwartek rano nad północną Kanadą. Zaćmienie było widoczne na większości półkuli północnej.