Regularna samotność u młodych wpływa na struktury mózgu. Badacze ostrzegają przed skutkami
Badania wykazały, że izolacja społeczna u nastolatków prowadzi do zaburzeń zarówno w strukturach, jak i funkcjonowaniu mózgu, ze szczególnym uwzględnieniem regionów odpowiedzialnych za relacje i emocje. Wczesne rozpoznanie takich zachowań daje szansę na szybkie wsparcie, co może ograniczyć negatywne skutki psychiczne.
Nowe szeroko zakrojone badanie neuroobrazowe wskazuje, że nastolatki, które regularnie wybierają samotność zamiast kontaktów towarzyskich, wykazują mierzalne różnice w strukturze i funkcjonowaniu mózgu. Skanowanie ujawniło zmiany w aktywności i osłabienie połączeń w obszarach związanych z przetwarzaniem społecznym i emocjonalnym.
Duże badanie pokazuje skalę problemu
Badacze z Boston Children's Hospital przeanalizowali dane na temat ponad 3 tysięcy młodych osób pochodzące z projektu ABCD (Adolescent Brain Cognitive Development) obejmujące m.in. obrazy MRI mózgów oraz informacje o zachowaniach społecznych dzieci.
- Badanie ABCD jest wyjątkowe, ponieważ jako jedyne wykorzystuje głębokie neuroobrazowanie do pomiaru zarówno strukturalnej, jak i funkcjonalnej aktywności mózgu - mówi dr Caterina Stamoulis, autorka. - Badanie to analizuje również środowisko młodzieży i mierzy zachowania społeczne, zdrowie psychiczne itp.
W badaniu podkreślono, że okres dorastania to czas społecznej reorganizacji, czyli przejścia od świata skoncentrowanego wokół rodziców i rodziny do świata kształtowanego przez rówieśników, szkołę i szersze sieci społeczne. Jest to kluczowe dla zdrowego rozwoju, ale jednocześnie zwiększa podatność na stresory społeczne.
Zmiany w mózgu u samotnych nastolatków
Okazało się, że u młodych osób z tendencją do izolacji i wycofania występowały zmiany w strukturach mózgu związanych z przetwarzaniem emocji i funkcji społecznych, jak wyspa czy przednia część zakrętu obręczy. Ponadto sieci neuronalne u tych osób cechowały się słabszymi połączeniami i większą niestabilnością w obszarach odpowiedzialnych za decyzje i interakcje społeczne.
- Potwierdziliśmy, że izolacja społeczna wpływa nie tylko na obszary mózgu odpowiedzialne za funkcje społeczne, ale także na inne procesy - wyjaśnia Stamoulis. - Jej związek z rozległymi obwodami mózgowymi sugeruje, że izolacja społeczna może zwiększać ryzyko problemów ze zdrowiem psychicznym.
Choć częściowa samotność bywa naturalna w okresie dojrzewania, przewlekłe wycofanie społeczne powinno przykuwać uwagę rodziców i klinicystów. Wczesna identyfikacja takich zachowań i edukacja rodzin może bowiem umożliwić interwencje przeciwdziałające negatywnym skutkom, jak uważają naukowcy.
Ten projekt był zaledwie pierwszym krokiem w zrozumieniu, jak wycofanie społeczne kształtuje mózg nastolatka. Ponieważ badanie ABCD zostało zaprojektowane z myślą o badaniach obrazowych co dwa lata, Stamoulis i jej współpracownicy mogą teraz śledzić, jak te wzorce ewoluują w miarę rozwoju dzieci. Kolejny etap badań sprawdzi, czy uporczywa samotność pozostawia trwały ślad i jak bardzo wczesne rozpoznanie i wsparcie mogą zmienić ten proces.
