Najgorsze zapachy na świecie. Dziwidło olbrzymie przy tym to pestka

Pracownicy Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego już od pewnego czasu informowali inteurnautów o zbliżającym się kwitnieniu dziwidła olbrzymiego. Ten wyjątkowy kwiat pochodzący z równikowych lasów na Sumatrze zachwyca swoim nietuzinkowym wyglądem. Kwitnie rzadko w naturze, a w ogrodach jeszcze rzadziej, co ok. 4-6 lat.

W Polsce dziwidło olbrzymie zakwitło po raz pierwszy 4 lata temu w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Dziś w nocy internauci mogli podziwiać jego rozkwit po raz drugi. W pełnej krasie roślina zaprezentowała się ok. godziny 1:30, a olbrzymi kwiatostan opadł około godziny 9. Mogliśmy zatem podziwiać dziwidło przez mniej więcej 7 godzin, co i tak jest znacznie lepszym wynikiem niż podczas poprzedniego kwitnienia.

Wraz z odchyleniem się spatchy - czyli liścia otaczającego kwiatostan, roślina zaczyna wydzielać zapach przypominający zgniłe mięso. Ten niezwykły aromat zawdzięcza związkom lotnym zwanym triaminami oraz siarczkom dimetylu.

Dlaczego dziwidło olbrzymie tak cuchnie? Wszystko po to, aby zwabić zapylacze, czyli chrząszcze padlinożerne i muchówki. Kwiat najintensywniej pachnie od wieczora do północy, czyli w okresie największej aktywności zapylaczy. Dodatkowo podgrzewa swój kwiatostan, aby zintensyfikować zapach roztaczający się na dużą odległość. Gra jest warta świeczki, ponieważ roślina kwitnie przez bardzo krótki czas, a następną szansę na zapylenie będzie miała za kilka lat.

Natura nieustannie nas zachwyca i zadziwia. Kwiaty, choć kojarzone ze słodkimi i pięknymi zapachami, mogą wytwarzać najgorsze wonie świata, które dla człowieka są odrażające i często powodują mdłości czy zawroty głowy. Dziwidło olbrzymie pod tym względem nie jest wyjątkiem.

Mieszkańcy Sumatry nie mają łatwo. W ich lasach rośnie więcej roślin o nietuzinkowych zapachach. Kolejnym przedstawicielem jest bukietnica Arnolda (Rafflesia arnoldii). Gatunek wieloletniej rośliny pasożytniczej należy do rodziny bukietnicowatych. Występuje w wilgotnych lasach na Sumatrze i Borneo. Roślina ta nie wytwarza korzenia, liści ani łodyg, ale za to ma największy kwiat na świecie sięgający do 100 cm szerokości i ważący ok. 10 kg. Pachnie też cudnie. Wydziela zapach gnijącej padliny, aby podobnie jak dziwadło zwabić owady zapylające. Na szczęście kwitnie również z podobną częstotliwością, czyli raz na kilka lat przez 5-7 dni.

W Afryce, na Madagaskarze i południowych krańcach Półwyspu Arabskiego rośnie piestrzennik (Hydnora africana). Roślina pasożytuje na korzeniach głównie akacji i wilczomleczów. Zaliczany jest do "najdziwniejszych roślin świata" ze względu na swój wygląd, który początkowych badaczy zmylił na tyle, że został zakwalifikowany do grzybów. Ten urokliwy okaz roztacza wokół siebie zapach padliny i odchodów, aby podobnie jak poprzednicy zwabić muchówki i chrząszcze.

Drakunkulus zwyczajny (Dracunculus vulgaris Schott) zwany smoczą lilią należy do rodziny obrazkowatych - podobnie jak dziwadło. Rośnie naturalnie na Bałkanach, Wyspach Egejskich i w południowo-zachodniej Turcji. Latem wydziela zapach zgniłego mięsa, czym wabi zapylacze i więzi je wewnątrz kwiatostanu. Roślina wypuszcza owady dopiero następnego dnia - dobrze oblepione pyłkiem.

Ostatnim przedstawicielem "trupich" kwiatów jest kapusta skunksa, skupnia cuchnąca (Symplocarpus foetidus). Roślina o takiej nazwie z pewnością nie jest słodką stokrotką. Rośnie na terenach podmokłych i wilgotnych zboczach wzgórz Ameryki Północnej. Nie warto zgniatać jej liści, ponieważ wydzielają zapach podobny do atakującego skunksa.

Wśród najbardziej śmierdzących kwiatów wymienia się rośliny wydzielające zapach zgniłego mięsa. Jak się okazuje, to właśnie ten zapach jest jednym z najbardziej odstręczających dla ludzi według badań Monell Chemical Senses Center. Naukowcy na zlecenie Departametu Obrony Stanów Zjednoczonych mieli stworzyć najbardziej obrzydliwy zapach, który mógłby stać się swoistą bronią odstraszającą ludzi.

Stworzyli oni bombową mieszankę o zapachu zgnilizny, rozkładających się odpadów, spalonych włosów i ludzkich odchodów. To właśnie te zapachy według testów okazały się dla człowieka najbardziej - delikatnie mówiąc - "nieprzyjemne". Kontakt z nimi mógł spłycać oddech, przyspieszać akcje serca i powodować nudności.

Innym najgorszym zapachem na świecie jest zapach Tioacetonu. Jest to związek stworzony w laboratorium i należący do grupy ketonów, który zamiast tlenu ma atom siarki. Pachnie zgnilizną, czosnkiem i spaloną gumą. Kiedy wydostał się w laboratorium, spowodował atak paniki okolicznych mieszkańców Freibergu w Niemczech.

Wybór najgorszych zapachów świata jest mocno subiektywny. Każdy może odczuwać je nieco inaczej w zależności od kontekstu i progu wyczuwalności. Jednak wśród wymienianych najgorszych zapachów świata powtarzają się aromaty zgniłego mięsa i padliny, które tak wiele osób chciało poczuć osobiście w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jak widać, niektóre zapachy nas równie mocno odstręczają, co przyciągają.