Przesunięto wskazówki Zegara Zagłady. Rekordowo blisko północy
Kolejny raz Zegar Zagłady został przestawiony. Teraz wskazówki pokazują 89 sekund do zagłady ludzkości. To odpowiedź na zagrożenia związane ze zmianami klimatu, wojną nuklearną, pandemiami i… sztuczną inteligencją.
Ziemia nieustannie zbliża się do zagłady, o czym poinformowała we wtorek grupa obrońców praw człowieka, przesuwając słynny Zegar Zagłady na 89 sekund do północy. To bliżej niż kiedykolwiek wcześniej.
Czasopismo Bulletin of the Atomic Scientists opublikowało coroczne ogłoszenie, w którym ocenia, jak blisko jest koniec ludzkości. Powołuje się przy tym na obserwowane wokół nas zagrożenia, jak zmiany klimatu, rozwój broni jądrowej, niestabilność na Bliskim Wschodzie, zagrożenie pandemiami czy włączanie sztucznej inteligencji do operacji wojskowych.
Przez ostatnie dwa lata zegar zagłady wskazywał 90 sekund do północy. – […] gdy stoisz na krawędzi przepaści, to jedną rzeczą, której nie chcesz zrobić, jest zrobienie kroku naprzód – powiedział Daniel Holz, przewodniczący rady ds. nauki i bezpieczeństwa. Okazuje się jednak, że właśnie zrobiliśmy ten krok do przodu, zamiast bezpiecznie się wycofać.
Geopolityka przybliża nas do zagłady ludzkości
W ostatnim czasie dość mocno koncentrujemy się na zmianach klimatu i odczuwalnych skutkach. Ale zarząd Bulletin of the Atomic Scientists jest też zaniepokojony współpracą Rosji, Chin i Korei Północnej nie tylko w bieżącą pomoc wojskową, ale też rozwój programów nuklearnych. Do przestawienia wskazówek swoją cegiełkę dorzucił Władimir Putin, strasząc użyciem broni jądrowej w wojnie z Ukrainą.
Wiele z tej retoryki jest bardzo niepokojących. Rośnie poczucie, że ... jakiś naród może użyć broni jądrowej, a to jest przerażające.
Co to jest Zegar Zagłady?
Początki symbolicznego odliczania czasu sięgają czasów 1947, a więc czasów powojennych i początków zimnej wojny. Powstał jako integralna część czasopisma Bulletin of the Atomic Scientists na Uniwersytecie Chicagowskim, gdzie przyjęto, że północ jest momentem, w którym Ziemia jest już niezdatna do zamieszkania. Stąd jego nazwa Zegar Zagłady (ang. Doomsday Clock).
Tuż po uruchomieniu symbolicznego urządzenia zagłada oznaczała wojnę nuklearną, ponieważ do jej obawiano się w największym stopniu. Wówczas zegar wskazywał 7 minut do północy. W kolejnych lata był już 25 razy przesuwany do przodu lub do tyłu, w zależności od sytuacji na świecie. W 2025 roku odbyło się 26. przesunięcie wskazówek.
Zegar Zagłady był najdalej od północy w 1991 r. Było efektem podpisania traktatu USA i ZSRR o eliminacji broni nuklearnej średniej zasięgu i poprawieniu stosunku obu państw (w 1988 r. cofnięto wskazówki o 5 min), upadku Muru Berlińskiego ruchów antykomunistycznych i zbliżającego się końca zimnej wojny (w 1990 r. cofnięto o kolejne 4 min), a także podpisania przez USA i ZSRR pierwszego z „traktatów o redukcji zbrojeń strategicznych” START I (w 1991 r. 7 min to tyłu). Wówczas wskazówki pokazywały 17 min do północy.
Od tego czasu wskazówki Zegara Zagłady nieustannie zbliżają się do północy i jedynie raz, w 2010 r. zostały cofnięte o minutę po tym, jak prezydent USA mówił o świecie wolnym od broni jądrowej i podjęto kroki w celu redukcji jej arsenału, a także przyjęto zmiany, które miały na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych.
Źródło: phys.org za AFP
