Odkryto dziewięć ukrytych społeczeństw w Europie epoki lodowcowej

Ludzie nie od dzisiaj gustują w kunsztownie zdobionej biżuterii. Już w czasach epoki lodowcowej pewne grupy kulturowe miały swoje upodobania, jeżeli chodzi o ozdoby. Materiał, z którego były wykonywane oraz sposób ich zdobienia były właściwe dla poszczególnych grup, odzwierciedlając jednocześnie przynależność do konkretnego klanu. 

Naukowcy postanowili przyjrzeć się bliżej tysiącom wisiorków z całej Europy z epoki lodowcowej, które datuje się na okres od 34 000 do 24 000 lat. Analiza ich zdobień wykazała, że w szerszej populacji zwanej Grawetami występowało co najmniej dziewięć odrębnych grup kulturowych łowców-zbieraczy. Każdą z nich charakteryzował specyficzny styl zdobienia. Badania na ten temat opublikowano w czasopiśmie „Nature Human Behaviour”.

Najwcześniejszy znany przypadek ozdabiania się koralikami przez starożytnych ludzi datuje się na około 140 000 lat. Jednak zebrane do tej pory dowody sugerują, że powszechna praktyka noszenia koralików rozwinęła się około 45 000 lat temu i zaczęła rozprzestrzeniać się na całą Europę.

To moment, w którym ozdoby osobiste zyskują pewien stopień różnorodności, co umożliwia badaczom dokładniejsze zbadanie ich roli jako znaczników kulturowych.

---

Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące odnalezionych tysięcy ręcznie rzeźbionych koralików i innej biżuterii. Znaleziono je w 112 różnych miejscach w całej Europie, od Portugalii po Rosję. Pozornie wydaje się, że sposób zdobienia tych wszystkich artefaktów jest taki sam, w związku z czym powiązano je wszystkie z ludem graweckim. Populacja Grawetów kwitła w Europie przez około 10 000 lat, a najbardziej znanym artefaktem związanym z tym ludem jest sławna Wenus z Willendorfu.  

Grawecka biżuteria wykonywana była z kości, muszli, bursztynu czy części zwierząt. Niektóre przypominają swoim kształtem na przykład rybi ogon. Część z tych artefaktów odnalezione zostało w miejscu pochówków, co pozwoliło również pobrać próbki DNA.

Analiza porównawcza wykazała, że zebrane artefakty można przypisać co najmniej dziewięciu odrębnym grupom kulturowym, które charakteryzowały się unikalnymi preferencjami zdobienia biżuterii. Co więcej, rodzaje koralików różniły się w zależności od położenia geograficznego.

Główny badacz sugeruje, że biżuteria stanowiła pewien znak rozpoznawczy, dzięki czemu poszczególne grupy mogły się łatwo identyfikować. Jednak wydaje się, że granice między nimi były ruchome, a sąsiadujące ze sobą społeczności zmieniały style.

Poczucie przynależności, jakie odczuwają dziś wszyscy ludzie, jest głęboko zakorzenione w naszej wspólnej historii i odegrało ważną rolę w określeniu sposobu, w jaki ludzie graweccy się ozdabiali.

---

Naukowcom udało się na podstawie analizy biżuterii wyodrębnić dwie grupy kulturowe na terenie współczesnych Włoszech, gdzie dane DNA sugerowały obecność jednej. Natomiast w regionie obejmującym dzisiejszą Francję oraz Belgię, osoby o różnym genetycznym pochodzeniu dekorowały się biżuterią o podobnych wzorach.  

To pokazuje jak połączenie dwóch podejść archeologicznych, może pomóc uzupełnić obraz starożytnych kultur. Połączenie analizy artefaktów i starożytnego DNA może ujawnić bogactwo informacji o zrachowaniach kulturowych, które w innym wypadku pozostawałoby nieznane.  

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!