DNA

Czwartek, 2 listopada 2023 (13:25) Aktualizacja Środa, 15 listopada 2023 (15:08)
DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy, jest wielkocząsteczkowym organicznym związkiem chemicznych. Jego cząsteczki znajdują się w każdej żywej komórce i zawierają najważniejsze informacje o budowie oraz funkcjonowaniu organizmu. DNA składa się z dwóch nici położonych równolegle oraz spiralnie skręconych w kształt helisy. Między nimi znajdują się liczne wiązania wodorowe.
DNA - najważniejsze informacje
Każda komórka, która powstaje w organizmie, musi otrzymać własne DNA. /RICHARD JONES/Science Photo Library RF/East News /East News

DNA - najważniejsze informacje

Kto opracował i jak zbudowany jest DNA?

Model DNA opracował James Watson oraz Francis Crick w 1953 r. Było to możliwe dzięki zdjęciom rentgenowskim wykonanym m.in. przez Maurice’a Wilkinsa. Cała trójka naukowców otrzymała za swoje odkrycie Nagrodę Nobla w 1962 r. 

Najmniejszą cząsteczką budującą DNA jest nukleotyd. To połączenie reszty kwasu fosforowego, zasady azotowej oraz cukru (deoksyrybozy). Wyróżnia się cztery zasady azotowe: adeninę, cytozynę, guaninę oraz tyminę. Każdy z nukleotydów zawiera tylko jeden z wymienionych związków. Zasady azotowe wiążą się ze sobą za pomocą wiązań wodorowych zawsze w określony sposób. Adenina zawsze występuje w parze z tyminą, a cytozyna z guaniną. 

Pojedyncze nukleotydy łączą się ze sobą i tworzą długą cząsteczkę, czyli łańcuch polinukleotydowy. To właśnie dwa takie łańcuchy są skręcone w kształt helisy. DNA zawiera kod genetyczny, czyli regułę sekwencji nukleotydów, która wpływa na sekwencję aminokwasów w białkach. Z kolei gen to fragment cząsteczki DNA o długości od kilku tysięcy do nawet dwóch milionów par nukleotydów. Odpowiada on za wytworzenie konkretnego białka, które wpływają na określone cechy organizmu. 

Każda komórka, która powstaje w organizmie, musi otrzymać własne DNA. Odpowiada za to proces nazywany replikacją. Podczas niego nici są rozplatane, a następnie podwaja się ich liczba. Dzięki temu mogą trafić do nowej komórki. 

Temat DNA znajdziesz również w serwisie:

DNA - Wiadomości