Misja Artemis 1. NASA wraca na Księżyc. Człowiek wyląduje tam za trzy lata
Na ten dzień amerykański program kosmiczny czekał od lat. 29 sierpnia startuje misja kosmiczna Artemis 1 z udziałem potężnej, blisko stumetrowej rakiety Space Launch System (SLS). Ma ona przyczynić się do powrotu astronautów na Księżyc, a w dalszej perspektywie do stworzenia tam bazy NASA. Na czym polega misja Artemis 1, jaką rolę pełni w niej rakieta SLS i kiedy możliwy jest powrót człowieka na Księżyc?
- Amerykańska agencja kosmiczna oraz wszystkie osoby interesujące się eksploracją kosmosu czekały na tę misję od lat.
- Artemis 1 to jedno z najważniejszych wydarzeń w dziejach eksploracji kosmosu od czasu ostatnich misji księżycowych.
- Rakieta SLS, zwieńczona pustą kapsułą transportową Orion, zostanie wystrzelona w stronę Księżyca. Statek okrąży satelitę, po czym wróci na powierzchnię Ziemi. Misja potrwa kilka tygodni.
Kiedy start rakiety SLS?
Początkowo misja Artemis 1 miała rozpocząć się w 2018 roku, jednak jej start wielokrotnie opóźniano. Przyczyną były liczne problemy techniczne rakiety SLS. Na stanowisko startowe rakietę po raz pierwszy przetransportowano w marcu tego roku, aby przeprowadzić tam kluczowy test dla powodzenia misji, który obejmował włączenie rakiety i statku kosmicznego Orion, załadowanie paliwa do zbiorników rakiety, pełne odliczanie symulujące start, wyzerowanie zegara odliczającego i opróżnienie zbiorników rakiety.
Pierwsza i dwie kolejne próby nie powiodły się. Dopiero w czerwcu 2022 r. Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej przeprowadziła próbę, która zakończyła się sukcesem.
Rozpoczęcie misji Artemis 1 zaplanowano na poniedziałek, 29 sierpnia 2022 roku. Jeśli dopiszą warunki atmosferyczne i nie będzie żadnych technicznych przeciwwskazań, to około godz. 14.33-16.33 polskiego czasu (okno startowe wynosi dwie godziny) rakieta SLS i statek Orion rozpoczną swoją podróż. W przypadku problemów NASA odwoła start i poda nową datę księżycowej misji.
Jaki jest cel misji Artemis 1?
Głównym celem misji Artemis 1 jest lot statku kosmicznego Orion wokół Księżyca. To skomplikowany proces. Pierwszy etap obejmuje testy statku kosmicznego Orion, dlatego na jego pokładzie znajdą się wyposażone w szereg czujników manekiny: Moonikin Campos, Helga i Zohar oraz maskotka - Baranek Shaun.
Cały program ma na celu nie tylko transport kosmonautów na orbitę wokół Księżyca, ale także budowę w przestrzeni kosmicznej stacji orbitalnej.
Druga misja programu Artemis planowana jest na maj 2024 roku i będzie w pewnym stopniu przypominać misję Apollo 8 z 1968 roku. Na pokład statku Orion wejdą już astronauci NASA, którzy polecą na orbitę Księżyca. To z kolei będzie test generalny przed misją Artemis 3 w 2025 roku, czyli zapowiadanym od lat powrotem człowieka na Księżyc.
Jaka jest rola rakiety SLS w misji Artemis 1?
By NASA mogła zrealizować swoje marzenia związane z powrotem człowieka na Księżyc, potrzebuje w tym celu odpowiedniej rakiety. Tą jest szykowany od lat Space Launch System (SLS). Prace nad budową SLS rozpoczęły się w 2011 roku i trwały 10 lat. Gigantyczna rakieta zastąpi wycofane z użycia promy kosmiczne.
Rolą rakiety SLS w misji Artemis 1, najprościej rzecz ujmując, jest wyniesienie statku kosmicznego Orion na orbitę Ziemi. Osiem minut po starcie Orion oddzieli się od rakiety SLS, a po dwóch godzinach i ośmiu minutach nastąpi oddzielenie statku od specjalnego modułu napędowego, który wypchnie go w kierunku Księżyca.
W przyszłości, jak zapowiada NASA, Space Launch System (SLS) posłuży do lotów załogowych na Marsa i do innych misji kosmicznych.
Powrót człowieka na Księżyc w 2025 roku
Astronauci po raz pierwszy spacerowali po powierzchni Księżyca w 1969 roku, a po raz ostatni w 1972 roku. Od tamtej pory na Księżycu lądowały już tylko sondy bezzałogowe. Po około 50 latach amerykańska agencja kosmiczna chce wznowić załogową eksplorację Księżyca.
Ambitny plan misji, w ramach której po raz pierwszy w XXI wieku człowiek wyląduje na Księżycu przedstawia się w trzech etapach.
Misja Artemis 1 jest pierwszą z serii coraz bardziej skomplikowanych programów. Kolejnym etapem będzie misja Artemis 2, która zakłada załogowy lot statku kosmicznego Orion wokół Księżyca. Najważniejszy etap projektu jest przewidziany na 2025 rok.
W ramach misji Artemis 3 dwójka astronautów ma wylądować na powierzchni Księżyca i spędzić tam nawet tydzień.
