Polak autorem astronomicznego zdjęcia dnia NASA. Andromeda w nowym świetle

Astronomiczne Zdjęcie Dnia (Astronomy Picture of the Day - APOD) to inicjatywa prowadzona przez agencję NASA we współpracy z MIT, która ma na celu popularyzację wiedzy o kosmosie poprzez prezentację wyjątkowych zdjęć, zwłaszcza astrofotograficznych. Fotografie te ukazują się codziennie na stronie internetowej apod.nasa.gov i towarzyszy im krótki, popularnonaukowy opis autorstwa profesjonalnego astronoma.

Zdjęcia na stronie projektu pochodzą zarówno z misji kosmicznych i profesjonalnych obserwatoriów, jak też od amatorów z całego świata. Już wielokrotnie astronomiczne zdjęcie dnia było dziełem Polaków i Polek, o czym pisaliśmy na łamach GeekWeeka. Stanowi to dla autorów wielkie wyróżnienie i zapewnia rozpoznawalność. Wszystkie zdjęcia z projektu APOD są archiwizowane od 16 czerwca 1995 roku i dostępne online.

Polacy wyróżnieni przez NASA jako autorzy APOD to m.in. Włodzimierz Bubak (sfotografował wschód Oriona nad Babią Górą), Marzena Rogozińska (zdjęcie fragmentu Drogi Mlecznej oraz regionu Rho Ophiuchi), rekordzista Marcin Rosadziński (Rój Perseidów i trzy zdjęcia Drogi Mlecznej), Dawid Koszela (zorza polarna widziana w Karkonoszach) czy Marcin Ślipko (gwiazdozbiór Oriona nad szczytem Śnieżki). A co pokazał Piotr Czerski i kim on jest?

Piotr Czerski to mieszkaniec okolic Krakowa. Tam też wykonał zdjęcie, które przeszło do historii astrofotografii. "Poświęciłem na nie łącznie kilkanaście nocy od 2022 do 2025 roku. Taka fotografia polega na zrobieniu kilkuset pojedynczych zdjęć o czasie ekspozycji np. 5 minut i potem poskładaniu wszystkiego w jedną całość, co pozwala na uwypuklenie wszystkich szczegółów i kolorów" - powiedział PAP autor zdjęcia.

Na co dzień autor pracuje w branży IT, w której zajmuje się rozwojem oprogramowania. Zajmuje się astrofotografią od 2018 roku, a w jego internetowej galerii obecnie można obejrzeć 55 prac. Wyróżnione zdjęcie przedstawia Galaktykę Andromedy (M31) oraz towarzyszące jej galaktyki satelitarne M32 i M110. Andromeda jest galaktyką najbliższą Ziemi. Leży ona ok. 2,5 mln lat świetlnych od naszej galaktyki - Drogi Mlecznej. Obie są galaktykami spiralnymi.

Wyróżniona fotografia nosi tytuł "Andromeda and Friends" ("Andromeda i Przyjaciele"). Co dokładnie można powiedzieć na jej temat? Jak wspomnieliśmy, opis popularnonaukowy astronomicznego zdjęcia dnia dodaje ekspert astronomii z NASA. Oto, co napisał na temat pracy Piotra Czerskiego.

"Ten majestatyczny pozagalaktyczny pejzaż nieba ukazuje Galaktykę Andromedy, najbliższą Drodze Mlecznej dużą galaktykę spiralną. Obejmuje on także trio katalogu Messiera, wliczając w to Andromedę, skatalogowaną jako Messier 31 (M31), wraz z Messier 32 (M32) oraz Messier 110 (M110) w tym samym polu widzenia teleskopu. W kadrze M32 znajduje się tuż na lewo od jasnego jądra Galaktyki Andromedy, zaś M110 - poniżej i na prawo. M32 i M110 są galaktykami eliptycznymi oraz satelitami większej, spiralnej Andromedy. Dzięki połączeniu 60 godzin danych obrazowych szerokopasmowych i wąskopasmowych ten głęboki obraz teleskopowy ujawnia także kuszące detale pasów pyłu, młodych gromad gwiazd oraz regionów formowania się gwiazd wzdłuż ramion spiralnych Andromedy, a także słabe chmury jaśniejącego gazu wodorowego na pierwszym planie. Na chwilę obecną Andromeda i przyjaciele leżą ok. 2,5 miliona lat świetlnych od naszej dużej, spiralnej Drogi Mlecznej" - wyjaśnia NASA.

"Andromeda i Przyjaciele" została uhonorowana nie tylko przez NASA. Wcześniej w tym roku praca zdobyła wyróżnienie w konkursie AstroCamera 2025, w kategorii "Obiekty Głębokiego Nieba".