15 minut wśród zieleni. Tak miasto może leczyć twoją psychikę
Do poprawy zdrowia psychicznego w mieście nie trzeba weekendu w Bieszczadach - wystarczy kwadrans wśród zieleni. Badania z Leiden i Stanforda pokazują, że nawet tak krótki kontakt z naturą zmniejsza stres, poprawia nastrój i dodaje energii, a młodzi dorośli odczuwają szczególne korzyści.
Jeszcze przed połową stulecia w miastach będzie mieszkać około 70 procent ludności świata. Wraz z tą zmianą rośnie znaczenie problemów psychicznych związanych z życiem w gęsto zaludnionych aglomeracjach - od stanów lękowych po zaburzenia nastroju. Najnowsze badania zespołu z Uniwersytetu w Leiden i Uniwersytetu Stanforda pokazują jednak, że nawet krótka wizyta wśród zieleni może przynieść ulgę.
Zielone przestrzenie a zdrowie psychiczne
Analiza opublikowana w Nature Cities objęła dane z niemal 5900 uczestników z 78 badań terenowych, w tym randomizowanych (losowych) eksperymentów i badań typu "przed i po interwencji". Wyniki są jednoznaczne. Każda forma miejskiej przyrody poprawia zdrowie psychiczne, a na szczególną uwagę zasługują miejskie lasy, które najlepiej łagodzą objawy depresji i lęku. Co ciekawe, młodzi dorośli czerpią z kontaktu z naturą jeszcze więcej korzyści, a większość zaburzeń psychicznych zaczyna się przed 25. rokiem życia.
Badacze zauważyli również, że samo siedzenie lub odpoczynek w zielonym otoczeniu zmniejsza negatywne skutki dla psychiki bardziej niż aktywność fizyczna, choć oba sposoby poprawiają nastrój, dodają energii i zwiększają czujność. Jak podkreśla Roy Remme z Uniwersytetu w Leiden: - Nasze wyniki pokazują, że nawet krótki kontakt (mniej niż 15 minut) z naturą może przynieść znaczące korzyści dla zdrowia psychicznego. Co więcej, dłuższe przebywanie w naturze (ponad 45 minut) wiąże się z jeszcze większą redukcją stresu i wzrostem witalności.
Nie tylko wielkie parki
Autorzy badania zalecają nie tylko ochronę dużych parków i lasów w miastach, ale także tworzenie mniejszych "parków kieszonkowych" czy sadzenie drzew przy ulicach, tak aby zieleń była łatwiej dostępna. Proste rozwiązania to więcej okien z widokiem na przyrodę, ciche zakątki wypełnione roślinnością czy programy społecznościowe, jak medytacje w parkach również mogą przynieść korzyści dla mieszkańców. To stosunkowo tanie działania, a jednocześnie realne wsparcie dla zdrowia publicznego.
Źródło: Leiden University
Publikacja: Acute mental health benefits of urban nature. Nature Cities (2025). DOI: 10.1038/s44284-025-00286-y, www.nature.com/articles/s44284-025-00286-y
Niezwykle rzadkie i nietypowe choroby, schorzenia i zjawiska [QUIZ]
