Ogromne osuwisko w Los Angeles jest coraz większe. Zagrożenie dla tysięcy osób

Ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak huragany, ulewy, susze czy fale upałów, mają ogromny wpływ na krajobraz Ziemi. Powodują one nie tylko topnienie lodowców i podnoszenie poziomu mórz, ale także wywołują powodzie i erozję gleby. Jednym z mniej oczywistych skutków tego typu zjawisk jest powiększanie się osuwisk - czyli gwałtownych przemieszczeń mas ziemi i skał na stokach.

Analiza danych z UAVSAR, radarowego instrumentu obrazującego, który zbiera kluczowe pomiary dotyczące deformacji Ziemi, wykazała, że obszar osuwiska na półwyspie Palos Verdes w Los Angeles znacząco się rozszerzył. Radar uchwycił te zmiany, wielokrotnie przelatując nad tym samym obszarem, co pozwoliło z czasem określić, jak zmieniły się cechy terenu. Szczególny wpływ na przyspieszenie zmian na obszarze osuwiska miały właśnie długotrwałe opady deszczu.

Intensywne opady mogą osłabiać grunt, gdy w międzyczasie pojawiające się okresy suszy mogą powodować pęknięcia, co zwiększa ryzyko osunięć. W efekcie zmieniają się ukształtowanie terenu i ekosystemy, a w niektórych przypadkach dochodzi nawet do zniszczeń infrastruktury i osiedli ludzkich. 

Położony w tej części półwyspu wiekowy kompleks osuwisk od wielu dekad stopniowo przesuwa się, wpływając na okolicę, w tym na infrastrukturę ludzką. Ostatnimi laty ruchy te jednak znacząco przyspieszyły, a osuwisko pochłania coraz więcej okolicznych domów i niszczy infrastrukturę.

- W rzeczywistości widzimy, że obszar dotknięty poważnymi oddziaływaniami powiększył się, a prędkość, z jaką to się dzieje, jest na tyle duża, że może zagrozić ludzkiemu życiu i infrastrukturze

---

NASA pokazała zdjęcia radarowe, które ukazują, jak potężne staje się osuwisko w Los Angeles. Analiza obrazów wykazała ponadto, że pod rekordowych opadach deszczu w 2023 r. i ostatnich miesiącach 2024 r. ruchy osuwiska przyspieszyły. Jesienią 2024 r. ziemia w obszarze mieszkalnym przesuwała się w kierunku Oceanu Spokojnego nawet o 10 centymetrów na tydzień.

Przygotowana przez specjalistów wizualizacja dokładnie obrazuje skalę problemu. "Na poniższym obrazie kolory wskazują, jak szybko części kompleksu osuwiskowego poruszały się pod koniec września i października, przy czym najciemniejsze czerwienie oznaczają najwyższe prędkości. Strzałki oznaczają kierunek ruchu poziomego. Białe linie ciągłe to granice aktywnego obszaru osuwisk zdefiniowanego w 2007 r. przez California Geological Survey", wyjaśnia Andrew Wanga z Jet Propulsion Laboratory NASA.

Osuwiska stanowią zagrożenie nie tylko w przypadku omawianego przykładu. Tego typu zjawiska występują w różnych rejonach świata, również w Polsce. Państwowy Instytut Geologiczny PIB podaje, że osuwiska należą do najniebezpieczniejszych i najczęściej występujących geozagrożeń na terenie Polski. Na stronie Instytutu regularnie pojawiają się ostrzeżenia na temat osuwisk w Polsce. Do czego może prowadzić uaktywnienie się osuwiska?

- Powodują zniszczenia w infrastrukturze, uprawach, drzewostanie oraz ogólną degradację terenów objętych ruchami masowymi ziemi. Osuwiska co roku przynoszą ogromne straty, ale przede wszystkim zagrażają bytowi, a nawet życiu mieszkańców - wyjaśnia PIG PIB, podając jako przykład ruchy masowe ziemi z 2010 r., gdy w kilku województwach uaktywniło się przeszło 1300 osuwisk, a zniszczeniu lub uszkodzeniu uległo przez to ponad tysiąc domów oraz infrastruktura komunikacyjna.

Warto zauważyć, że ekstremalne zjawiska pogodowe nie są jedyną przyczyną powstawania osuwisk. Jak podkreśla gov.pl, osuwiska powstają także np. w wyniku działalności człowieka. Prowadzi ona bowiem niekiedy m.in. do rozcinania i podcinania stoków oraz nadmiernego obciążenia stoku przez wznoszone obiekty budowlane.