Sąsiad ciągle pali na balkonie. Co możesz z tym zrobić?
Zgodzimy się, że mieszkanie w blokach wymaga opanowania sztuki kompromisu i niejednokrotnie godzenia się z różnymi, czasem kontrowersyjnymi zachowaniami sąsiadów. Niestety są i takie, do których po prostu nie można się przyzwyczaić – palenie na balkonie to zmora mieszkańców budynków wielorodzinnych. Myślisz, że nic nie da się poradzić na sąsiada, który w ten sposób uporczywie zakłóca ci spokój? Okazuje się, że wcale nie jest on bezkarny. Nałogu może nie rzuci, ale też nie będzie zmuszał cię do biernego palenia we własnym domu.
Spis treści:
Czy można palić papierosy na balkonie?
Wydaje się, że balkon, jako integralna część mieszkania, może być użytkowany na takich samych zasadach. Oznaczałoby to pełną swobodę dla jego właściciela, ale czy na pewno? Warto zastanowić się nad tym, szczególnie w kontekście zachowań uporczywych dla otoczenia. I choć w Polsce nie istnieje ogólnokrajowy zakaz palenia papierosów na balkonach, nie oznacza to, że palacz może robić, co mu się żywnie podoba.
Nie ma zakazu palenia na balkonie, ale są przepisy i regulaminy
Choć nie ma ustawy, która wprost mówi: "Nie pal na balkonie!", to prawo miejscowe oraz wewnętrzne regulaminy wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni mogą już takie zapisy zawierać. I jest to w pełni legalne, a więc wymaga dostosowania się - w przeciwnym razie mogą pojawić się kary.
Przykład? Uchwała wspólnoty może wprowadzać zakaz palenia na balkonach, klatkach schodowych i w częściach wspólnych budynku. Jeśli taka uchwała obowiązuje, a sąsiad dalej ją obchodzi, łamie prawo.
Czy za palenie na balkonie można dostać mandat?
Nie mówimy o czysto hipotetycznym "a co by było gdyby" - to nie fantastyka prawna. W pewnych okolicznościach mandat za palenie na balkonie jest jak najbardziej realny:
- Gdy w grę wchodzi bezpieczeństwo pożarowe
Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r., zabrania się wykonywania czynności mogących spowodować pożar. Taką czynnością może być właśnie palenie tytoniu - zwłaszcza na balkonie pełnym łatwopalnych materiałów: suszących się firanek, kartonów, doniczek z torfem czy papierowych opakowań.
Jeśli ktoś doprowadzi do sytuacji potencjalnie groźnej pożarowo, może zostać ukarany grzywną, naganą lub aresztem na podstawie art. 82 § 1 pkt 1 Kodeksu wykroczeń.
- Gdy sąsiad naraża cię na bierne palenie
Tu na scenę wchodzi Kodeks cywilny, a dokładnie art. 144, który zobowiązuje właścicieli nieruchomości do niezakłócania korzystania z sąsiednich nieruchomości ponad przeciętną miarę.
Chodzi o to, że jeśli dym z papierosa sąsiada codziennie wdziera się przez twoje okna, zalewa salon i dziecięcy pokój, masz prawo żądać zaprzestania takich działań. I to na drodze sądowej - bo to już nie tylko kwestia komfortu, ale twojego zdrowia.
Co możesz zrobić, gdy sąsiad pali na balkonie?
1. Porozmawiaj z sąsiadem - czy ma świadomość, że jego zachowanie powoduje twój dyskomfort?
Zacznij od spokojnej rozmowy. Tak, wiemy, łatwiej powiedzieć niż zrobić. Ale niektóre konflikty rozwiązuje zwykła ludzka uprzejmość. Może sąsiad nie zdaje sobie sprawy, że dym wlatuje ci do mieszkania i nie ma w tym złej woli? Czasem wystarczy delikatna sugestia - np. by palił od strony, która nie graniczy bezpośrednio z twoim balkonem lub zamontował popielniczkę balkonową z zamykanym wiekiem.
2. Zgłoś sprawę do spółdzielni lub wspólnoty
Jeśli rozmowa nie przynosi skutku, czas na ruch administracyjny. Złóż pisemną skargę do zarządu spółdzielni lub wspólnoty. Powołaj się na art. 144 KC oraz możliwe uchwały wewnętrzne. Często zarządcy mają własne procedury reagowania na tego typu zgłoszenia - od pisemnego upomnienia, aż po skierowanie sprawy do sądu.
3. Wezwij straż pożarną lub policję (gdy robi się groźnie)
Jeśli sąsiad pali w warunkach zagrażających pożarem - np. wyrzuca niedopałki przez balkon - to już sprawa dla służb. Można zgłosić incydent do Państwowej Straży Pożarnej, a także na policję jako potencjalne wykroczenie z art. 82 KW.
4. Złóż pozew cywilny
Gdy sytuacja trwa miesiącami, rozmowy i pisma nie pomagają, a ty codziennie wdychasz cudzy dym - masz prawo wystąpić na drogę sądową. Sąd może nakazać zaprzestanie zakłócania korzystania z nieruchomości. Warto jednak zabezpieczyć się dowodowo: zdjęcia, nagrania, świadkowie, kopie pism.
A co, jeśli to ty jesteś palaczem?
Nie jesteś z automatu "tym złym", ale masz obowiązki. Palenie na własnym balkonie to nie przywilej absolutny. Jeśli twój dym wdziera się do mieszkań sąsiadów - przesuwasz granicę wolności. I możesz ponieść konsekwencje, nawet jeśli uważasz: "przecież jestem u siebie".
Jeśli chcesz palić i nie utrudniać życia innym:
- pal z dala od sąsiednich okien i balkonów,
- używaj popielniczek z pokrywką - niedopałek nie powinien latać po podwórku jak jesienny liść,
- rozważ palenie w miejscach do tego wyznaczonych lub poza budynkiem.
Problem palenia papierosów na balkonach to klasyczny przykład miejskiego konfliktu interesów. Z jednej strony: prawo do wolności i korzystania z własnej przestrzeni. Z drugiej: prawo do oddychania świeżym powietrzem i życia bez dymu w płucach. Prawo w tej sprawie nie mówi "tak" ani "nie" wprost - ale daje narzędzia, by się bronić.
Wniosek? Nie jesteś bezbronny. Nie musisz znosić biernego palenia w swoim domu ani dymnej kurtyny na balkonie. Twoje mieszkanie to twoja twierdza - bez popielniczki przy wejściu.
