Crew Dragon C213. Tym statkiem Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS

Sławosz Uznański-Wiśniewski jest obecnie na kwarantannie i już za kilka dni leci w kosmos. Axiom Space ogłosiła we wtorek, że misja Ax-4 rozpocznie się 10 czerwca. Tego dnia załoga, w której znajduje się polski astronauta, zostanie wystrzelona w kosmos i następnie uda się na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Jak tam dolecą?

Axiom Space, które podjęło się realizacji lotu, współpracuje ze SpaceX. To właśnie ta druga firma dostarcza rakietę i pojazd kosmiczny, które pozwalają wysyłać astronautów w kosmos. Nie inaczej będzie w przypadku misji Polaka. Sławosz Uznański-Wiśniewski i reszta załogi Ax-4 uda się na ISS na pokładzie kapsuły załogowej firmy Elona Muska.

Tą kapsułą jest Crew Dragon, czyli załogowa wersja statku Dragon 2, nad którym SpaceX pracowało latami. Projekt był finansowany m.in. z pieniędzy przeznaczonych przez amerykańską agencję NASA. Jest to sprawdzony pojazd kosmiczny, który dotychczas wykorzystano w kilkunastu misjach załogowych. Większość z nich stanowiły loty na Międzynarodową Stację Kosmiczną.

SpaceX ma kilka kapsuł załogowych Crew Dragon, który odbyły po kilka misji. Jest to pojazd wielokrotnego użytku, który po powrocie na Ziemię i inspekcji może zostać wykorzystany ponownie. Jednak w przypadku lotu Axiom Mission 4 zdecydowano się na nową konstrukcję.

Obecnie kapsuły Crew Dragon to C206 (Endeavour), C207 (Resilience), C210 (Endurance) oraz C212 (Freedom) i wszystkie z nich mają status: aktywne. To oznacza, że SpaceX wykorzystuje te statki podczas różnych misji kosmicznych z załogami. Jednak ekipa Axiom Mission 4 poleci nowym pojazdem, a nie dotychczas używanym.

Sławosz Uznański-Wiśniewski oraz pozostali członkowie załogi Ax-4 polecą na Międzynarodową Stację Kosmiczną statkiem Crew Dragon C213. Jest to nowa kapsuła załogowa, którą SpaceX początkowo miało wysłać astronautów NASA w ramach misji Crew-10, ale prace nad kapsułą nie zostały sfinalizowane na czas i plany zmieniono.

Axiom Mission 4 będzie dziewiczym lotem kapsuły Crew Dragon C213. SpaceX zdecydowało, że pierwszą misją tego statku będzie właśnie Ax-4. To oznacza, że Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci na ISS pojazdem, który nigdy wcześniej nie był w kosmosie. Bez obaw, bo to sprawdzona konstrukcja, na której oparte są pozostałe z Dragonów.

Misja Axiom Mission 4 była przekładana już kilka razy. Lot miał odbyć się już pod koniec maja, ale potem doszło do przesunięcia terminu na 8 czerwca (ostatecznie jest to 10 czerwca). Okazuje się, że przyczyną tej konkretnej zmiany były problemy kapsuły Crew Dragon C213 o naturze technicznej oraz związane z procedurą testową. Skomentowała to Sarah Walker, szefowa programu Dragon w firmie SpaceX.

Kapsuła nie przeszła standardowego testu przed startem. Podczas niego sprawdza się m.in. wytrzymałość izolacji urządzeń. Jeśli przewody nie przejdą tej kontroli, musimy je wymienić na nowe i ponownie przetestować. Kosztowało nas to kilka dni. Następnie napotkaliśmy również problem ze spadochronami. Te, które planowaliśmy zainstalować w kapsule, nie przeszły kontroli tuż przed montażem. Wykryliśmy ślady wilgoci w workach, w które były zapakowane, musieliśmy więc wymienić cały zestaw 

---

Na szczęście udało się to wszystko osiągnąć i kapsuła Crew Dragon C213 jest gotowa do startu, który obecnie planuje się na 10 czerwca po godzinie 14 czasu w Polsce. Jeśli nic nie stanie na przeszkodzie, to tego dnia rakieta Falcon 9 wyniesie statek z załogą na orbitę okołoziemską.

Crew Dragon to projekt, który powstawał latami i był odpowiedzią na potrzeby agencji NASA. Ta stworzyła specjalny program, którego celem było dostarczenie przez prywatny sektor kosmiczny pojazdów, które pozwolą wynosić astronautów w kosmos z amerykańskiej ziemi, uniezależniając loty od startów rosyjskich Sojuzów.

NASA finalnie powierzyła to zadanie firmom SpaceX i Boeing. Ta pierwsza wywiązała się z zadania idealnie. Dziś kapsuły Crew Dragon latają z astronautami (a wersje cargo z zaopatrzeniem) na Międzynarodową Stację Kosmiczną regularnie.

Pierwszy lot Dragona na ISS z załogą odbył się w ramach misji testowej Demo-2. Statek SpaceX wyniósł w kosmos astronautów NASA (Boba Behnkena oraz Douga Hurleya) w 2020 r. Następnie dwójka udała się na Międzynarodową Stację Kosmiczną, a potem wróciła na Ziemię tym samym pojazdem.

Kapsuła SpaceX zdobyła ostatecznie niezbędne certyfikaty oraz zgody i następnie zaczęła latać na ISS. Również w ramach misji prywatnych. W trakcie poprzednich trzech przedsięwzięć Axiom Space (Ax-1, Ax-2 i Ax-3) również wykorzystano statki Crew Dragon.

Boeing miał mniej szczęścia. Do tej pory jego Starliner odbył tylko jeden lot załogowy na Międzynarodową Stację Kosmiczną, ale i tak był feralny. Usterki kapsuły doprowadziły do "uwięzienia" astronautów na ISS na długie miesiące. Sam pojazd wrócił na Ziemię bez załogi. Natomiast członków misji sprowadzono Dragonem.

Crew Dragon to pojazd kosmiczny, który jest bardzo nowoczesny. Statek ma wygodne fotele oraz ekrany dotykowe. Wnętrze statku jest bardzo futurystyczne i przypomina sceny z filmów science fiction.

Statek ma 8,1 metra wysokości i średnicę 4 metrów. Dragon jest w stanie wynosić na orbitę okołoziemską ładunki o masie do 6 ton. Natomiast w trakcie powrotu na Ziemię są to maksymalnie 3 tony. Kapsuła wystrzeliwana jest w kosmos na szczycie rakiety Falcon 9 w wersji Block 5.

W ramach ciekawostki warto dodać, że Crew Dragon C213 nie ma jeszcze oficjalnej nazwy. Wybierze ją załoga misji Ax-4, czyli również Sławosz Uznański-Wiśniewski.