Nowy system nawigacji kwantowej lepszy niż GPS. Chcą go linie lotnicze i wojsko

Australijska firma Q-CTRL tworzy oprogramowanie dla systemów kwantowych z dużym udziałem sztucznej inteligencji. Teraz ogłosiła pomyślne zakończenie testów terenowych nawigacji nowej generacji. Opiera się ona na technologii kwantowej i zdaniem twórców może śmiało zastąpić GPS. To rozwiązanie nosi nazwę Ironstone Opal i z punktu widzenia użytkownika działa podobnie jak pozycjonowanie GPS, jednak jest ono dokładniejsze, w pełni pasywne, niewykrywalne, a także odporne na zagłuszanie czy manipulacje sygnału.

Nawigacja kwantowa Q-CTRL przeszła testy naziemne i powietrzne. Zdaniem jej twórców działa ona z 50 razy wyższą dokładnością niż najbardziej zaawansowane, konwencjonalne odbiorniki GPS. To nie tylko marketingowe przechwałki. Badania zostały dokładnie opisane w artykule naukowym. Czym ten system różni się od tradycyjnej nawigacji satelitarnej i dlaczego jest od niej lepszy?

Następczyni GPS-a korzysta z czujników kwantowych, które wykrywają niewielkie, niewykrywalne przez inne instrumenty sygnały magnetyczne ze struktury Ziemi, które pełnią rolę magnetycznych punktów orientacyjnych dla nawigacji kwantowej. Według producenta tylko takie sensory posiadają wystarczającą czułość i stabilność, by móc nieustannie rejestrować te punkty z poruszającego się pojazdu. Przy takim poziomie precyzji tradycyjny GPS wydaje się topornym reliktem przeszłości.

"W niektórych testach osiągnęliśmy dokładność porównywalną z celnością strzelca wyborowego trafiającego w środek tarczy z odległości 1000 jardów [ponad 914 metrów]. Ale ponieważ nasz system nawigacji kwantowej pozwala pojazdowi wyznaczać swoją pozycję niezależnie od tego, jak daleko podróżuje, to tak jakby analogiczny strzelec mógł trafić w ten sam środek tarczy niezależnie od tego, jak daleko się oddalił od celu" - chwali się CEO i założyciel Q-CTRL, Michael J. Biercuk.

Ironstone Opal jest systemem na tyle kompaktowym, że można go zainstalować w małych dronach lub samochodach autonomicznych, ale też na tyle niezawodnym, że mogą na nim polegać piloci samolotów pasażerskich. Q-CTRL współpracuje już z agencjami rządowymi, w tym z Departamentem Obrony Australii, Departamentem Obrony USA oraz brytyjską Royal Navy, nad ewentualnym dostarczeniem technologii czujników kwantowych dla ich systemów obrony.

Nawigacja kwantowa może też pojawić się w lotnictwie komercyjnym - trwają już nad tym prace z Airbus. Jak skomentował dr Tom Loftus, starszy pracownik naukowy oraz kierownik techniczny ds. czujników kwantowych i PNT w Lockheed Martin: "Innowacyjne podejście Q-CTRL względem sprzętu wzmocnionego przez oprogramowanie ma niebywały potencjał dla rozwoju nawigacji bez GPS. Zastosowanie oprogramowania kontroli kwantowej do ochrony wrażliwych czujników kwantowych jest game-changerem, który umożliwia rozwój solidnych, kompaktowych i łatwo wdrażalnych rozwiązań, które mogą być bez przeszkód integrowane z szeregiem platform - od bezzałogowych statków powietrznych, po nowej generacji statki kosmiczne".

Technologia wykorzystująca zjawiska na poziomie kwantowym jest traktowana jako kolejny etap w rozwoju technicznym naszej cywilizacji. Dotyczy to nie tylko komputerów kwantowych, ale też prostszych przyrządów. Możliwe, że pierwszym takim wynalazkiem był zegar atomowy z 1955 roku. Dość popularne jest przekonanie, że połączenie technologii kwantowej i sztucznej inteligencji stanie się wyznacznikiem naszej ery oraz kolejnym etapem rewolucji przemysłowej o znaczeniu tak dużym, jak wcześniej wprowadzenie komputerów, a następnie Internetu.

Źródło: M. Muradoglu, M. T. Johnsson, N. M. Wilson et al. Quantum-assured magnetic navigation achieves positioning accuracy better than a strategic-grade INS in airborne and ground-based field trials. arXiv:2504.08167 [quant-ph]