Wszechświat
Środa, 22 listopada 2023 (13:47)
Aktualizacja Środa, 7 lutego 2024 (10:36)
Wszechświat to nieskończona przestrzeń, która obejmuje wszystko, co istnieje: od najmniejszych cząstek elementarnych, przez gwiazdy i galaktyki, aż po największe struktury kosmiczne. Jest miejscem, gdzie odbywa się ciągła ewolucja, rządząc się niezmiennymi prawami fizyki. Badanie wszechświata pozwala nam zrozumieć fundamentalne zasady, które kształtują naszą rzeczywistość, oferując odpowiedzi na pytania o pochodzenie, strukturę i przyszłość kosmosu.

Wszechświat - najważniejsze informacje
-
Elementy:
Co to jest Wszechświat?
Wszechświat to złożona całość obejmująca całą fizyczną czasoprzestrzeń oraz wszelkie formy energii i materii. Termin ten jest często utożsamiany z pojęciami "natura" i "rzeczywistość". Inną nazwą dla Wszechświata jest "Kosmos", choć ten termin może także odnosić się do przestrzeni pozaziemskiej oraz obiektów w niej zawartych, takich jak planety czy gwiazdy.
Badanie Wszechświata to interdyscyplinarne przedsięwzięcie. Kosmologia fizyczna skupia się na badaniu Wszechświata jako całości, natomiast inne dyscypliny, takie jak astrofizyka czy astronomia, analizują jego poszczególne komponenty. Dotychczasowe badania sugerują, że Wszechświat rozszerza się od momentu Wielkiego Wybuchu.
Ile lat ma Wszechświat?
W składzie materialnym Wszechświata dominują ciemna energia i ciemna materia. Te tajemnicze komponenty odpowiadają za większość energii i masy Wszechświata. Zwykła materia, z której zbudowane są gwiazdy, planety i my sami, stanowi mniejszość. Wiek Wszechświata wynosi ok.13,82 mld lat. Jego widzialna średnica to 91-93 mld lat świetlnych.
Nie jesteśmy pewni jego rzeczywistych rozmiarów – może być nieskończony.
Od początków historii ludzkości próbowano wyjaśnić charakter Wszechświata. Starożytni filozofowie, jak ci z Indii czy Grecji, promowali teorie geocentryczne. Teorie te ewoluowały przez wieki – od heliocentryzmu Kopernika, przez prawa Keplera, teorię grawitacji Newtona, aż do współczesnych odkryć astronomicznych.
Odkryliśmy, że istnieje wiele galaktyk poza Drogą Mleczną, a Wszechświat jest w ekspansji, co potwierdza przesunięcie ku czerwieni galaktyk i mikrofalowe promieniowanie tła.
Jak powstał Wszechświat?
Wszechświat, według dominującej teorii, rozpoczął się od Wielkiego Wybuchu, w którym powstały czas i przestrzeń. Ekspansja prowadziła do powstawania cząstek, atomów i w końcu gwiazd. Prawa fizyki jakie znamy były stałe od początku istnienia Wszechświata, a dominującą siłą jest grawitacja. Wszechświat ma trzy wymiary przestrzenne i jeden czasowy, ale mogą istnieć inne, zwinięte wymiary.
Chociaż z definicji nic nie może istnieć poza Wszechświatem, są teorie mówiące o wieloświatach – innych "Wszechświatach". Teoria chaotycznej inflacji czy wieloświatowa interpretacja mechaniki kwantowej to przykłady takich spekulacji. Nie wiemy co poprzedziło Wielki Wybuch, ani jaki będzie ostateczny los Wszechświata. Istnieją różne hipotezy, ale ich potwierdzenie może być poza naszym zasięgiem.
Z wszechświatem powiązana jest czasoprzestrzeń, czyli "arena", na której zachodzą wszystkie fizyczne zdarzenia, określone miejscem i czasem. Zdarzenie w tej "arenie" to unikalne położenie w określonym czasie, a cała czasoprzestrzeń jest zbiorem tych zdarzeń. Tradycyjnie postrzega się Wszechświat jako trójwymiarową przestrzeń połączoną z jednowymiarowym czasem, tworzącą tzw. czasoprzestrzeń Minkowskiego. Taka perspektywa upraszcza wiele teorii fizycznych.
Wprowadzenie koncepcji czasoprzestrzeni pozwoliło na bardziej jednolite opisywanie zachodzących w nim zjawisk. Jednak współczesna nauka spekuluje nad istnieniem dodatkowych wymiarów i różnych topologii czasoprzestrzeni.
Temat Wszechświat znajdziesz również w serwisie:
Więcej na temat Wszechświat
Wszechświat - Wiadomości
-
Czarne dziury wewnątrz ogromnych gwiazd? Przełomowe odkrycie astronomów
Niedziela, 5 października (13:35)Czarne dziury i ogromne gwiazdy. Czy coś je łączy? Astronomowie mogli dokonać przełomowego odkrycia dzięki danym, które zebrał Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Chodzi o "małe czerwone... -
Fizyk obliczył, kiedy będzie koniec wszechświata. Nastąpi wielki "trzask"
Niedziela, 5 października (07:25)Wszechświat może nie rozszerzać się w nieskończoność. Według nowych obliczeń fizyka Henry'ego Tye'a z Cornell University, kosmos zbliża się do połowy swojego życia i może ostatecznie ulec... -
Wszechświat jak kwantowy dysk twardy. Pamięta całą swoją historię
Piątek, 3 października (22:33)W fascynującym przełomie fizyki, nowa teoria kwantowej matrycy pamięci sugeruje, że wszechświat działa jak gigantyczny dysk twardy, zapisujący każdy szczegół swojej historii. Według tej... -
Powstała największa symulacja wszechświata w historii. Miliardy galaktyk
Sobota, 27 września (16:55)Największa symulacja wszechświata nazwie Flagship 2 została udostępniona przez Konsorcjum Euclid, które zarządza teleskopem Europejskiej Agencji Kosmicznej. Zawiera ona aż 3,4 mld... -
Quiz wiedzy o kosmosie. Sprawdź, co wiesz o wszechświecie
Środa, 17 września (18:20)Kosmos jest niezwykle fascynujący - to ogromna przestrzeń pełna galaktyk, gwiazd, planet, komet i czarnych dziur. To miejsce, które dopiero zaczynamy poznawać, a każdy krok nauki odsłania... -
Jak daleko sięga Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba? Odpowiedź cię zaskoczy!
Sobota, 16 sierpnia (13:30)Historia teleskopów pokazuje, jak potężne narzędzia naukowe pozwalają odkrywać sekrety kosmosu niedostępne dla zwykłego oka. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba działa w podczerwieni i... -
Odkryli najpotężniejszą cząstkę widmo. Uderzyła prosto w Ziemię
Piątek, 15 sierpnia (19:01)W lutym 2023 roku podmorski detektor zarejestrował uderzenie cząstki widmo o rekordowej energii 220 PeV. To ponad 20 razy więcej niż dotychczasowy rekord. Naukowcy potwierdzili, że to... -
Najstarsza czarna dziura z początków wszechświata. Przełomowe odkrycie
Niedziela, 10 sierpnia (12:57)Astronomowie odkryli najstarszą czarną dziurę wśród wszystkich znanych obiektów tego typu. Potwór istniał już 500 mln lat po Wielkim Wybuchu, a więc w czasie, gdy wszechświat miał tylko...