Arktyka
Wtorek, 21 listopada 2023 (14:46)
Aktualizacja Wtorek, 12 grudnia 2023 (15:28)
Arktyka to wysunięty najdalej na północ region Ziemi. Otacza on Biegun Północny. Nazwa tego obszaru pochodzi od greckiego słowa Arctos (niedźwiedź) i odnosi się do dwóch konstelacji, czyli Wielkiej i Małej Niedźwiedzicy (Ursa Maior, Ursa Minor).
Arktyka - najważniejsze informacje
-
Elementy:
Arktyka obejmuje Ocean Arktyczny oraz wszystkie wyspy, które są na nim zlokalizowane (w tym Grenlandię oraz Islandię). Części takich krajów, jak Norwegia, Kanada, USA, Rosja, Finlandia, Dania oraz Szwecja również są zaliczane do tego obszaru.
Dolna granica Arktyki jest wyznaczona przez lipcową izotermę wynoszącą +10°C. Odnosi się ona także do obszaru występowania tundry. Powierzchnia Oceanu Arktycznego jest pokryta lodem, który zmienia swój zasięg w ciągu roku. Arktyka w przeciwieństwie do Antarktydy nie jest kontynentem.
Na tym obszarze panuje surowy klimat charakteryzujący się niskimi temperaturami, porywistym wiatrem oraz wszechobecnym śniegiem i lodem. Teren, który nie jest nimi pokryty, porasta tundra.
Naukowcy szacują, że na Arktyce występuje aż 1700 gatunków różnorodnych roślin, glonów oraz grzybów. Faunę reprezentuje natomiast wiele zwierząt. Niekwestionowanym królem Arktyki jest niedźwiedź polarny. Na tym obszarze występują także woły piżmowe, renifery, walenie, lemingi, maskonury oraz foki. Szczególnie ciekawym gatunkiem arktycznego zwierzęcia jest narwal. To bardzo rzadko spotykany morski ssak z charakterystycznymi kłami.
Arktyka jest obszarem bogatym w zasoby naturalne
Przede wszystkim jest to słodka woda, która stanowi około 10% wszystkich jej pokładów na ziemi. Na Arktyce występują także rezerwy ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Co ciekawe, nie ma żadnych międzynarodowych ustaleń prawnych, które regulowałyby status tego obszaru.
Lód, którym pokryta jest Arktyka, ma ogromne znaczenie dla utrzymania równowagi klimatycznej na Ziemi. Przede wszystkim reguluje on temperaturę oceanów, a także odbija światło słoneczne, co nieco schładza planetę. Pokrywa lodowa zaczęła się tworzyć się w epoce neogenu (23 mln do 2,58 mln lat temu).
Na wyspie Spitsbergen (największej w Norwegii) położonej na archipelagu Svalbard znajduje się Polska Stacja Polarna Hornsund prowadzona przez Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.
Ludność Arktyki to około 4 000 000 ludzi. W grupie tej znajdują się także rdzenne grupy etniczne, takie jak m.in. Nieńcy, Inuici, Lapończycy oraz Czukcze. Najbardziej zaludnioną częścią Arktyki są okolice Morza Łaptiewów, gdzie mieszka ponad 2 000 000 osób.
Temat Arktyka znajdziesz również w serwisie:
Więcej na temat Arktyka
Arktyka - Wiadomości
-
Zasilono arktyczny skarbiec. Strzeże ważnej "kopii zapasowej"
Niedziela, 27 października (10:18)Na Spitsbergenie działa wyjątkowy skarbiec - to Globalny Bank Nasion. Magazyn został właśnie zasilony o kolejne 30 tys. próbek nasion z 21 krajów. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na... -
To jedyne takie laboratorium na falach. Niepewny los szkunera "Oceania"
Poniedziałek, 21 października (16:04)S/y Oceania to jedyny polski statek badawczy, który może wypływać w rejs na morza północne. Mimo swojego wieku prowadzone są tam nowoczesne badania, dzięki którym nasz kraj może prowadzić... -
W odległym regionie Arktyki dokonano niespodziewanego odkrycia
Środa, 9 października (15:28)Naukowcy prowadzący badania na skraju części Oceanu Arktycznego zwanej Morzem Beauforta wpadli na trop zaskakującego mechanizmu. Zdaniem ekspertów odkrycie to jest kluczowe dla zmiany... -
Był członkiem tragicznej wyprawy z 1845 r. DNA ujawniło jego tożsamość
Niedziela, 29 września (11:18)Członek ekspedycji z 1845 r. został zidentyfikowany przez badaczy na podstawie próbki DNA żyjącego potomka. Uważa się, że kości wydobyte z odległego kopca arktycznego należą do Jamesa... -
Biegun niedostępności zdobyty. Dokonał tego statek wycieczkowy
Sobota, 28 września (09:50)Francuski wycieczkowiec ekspedycyjny (przygotowany do odwiedzania regionów polarnych) zdobył niedawno obszar opisany na początku XX w. Dotychczas nie dotarł tam żaden statek. -
Pod lodami Arktyki dzieje się coś zaskakującego. Przełomowe odkrycie
Sobota, 7 września (13:38)Badacze dowiedli, że pod lodami Arktyki zachodzą procesy, które mogą stanowić dowód na istnienie życia w miejscach uznawanych dotychczas za niedostępne. -
Rosjanie wysłali do walki arktyczną brygadę. Stracili unikatowy sprzęt
Sobota, 31 sierpnia (15:45)Czy broń stworzona do walki w warunkach arktycznych sprawdzi się na ukraińskich stepach? Rosjanie już tego spróbowali, ku poważnemu zdziwieniu Ukraińców. -
Naukowcy chcą desperacko zamrozić Arktykę. Ich plan budzi spore wątpliwości
Poniedziałek, 10 czerwca (17:44)Czy Arktykę można jeszcze uratować przed roztopieniem? Naukowcy przedstawiają rozwiązania, które mogą pomóc powstrzymać topnienie lodowców. Czy uda się im przywrócić lodową pokrywę...
Arktyka - Wideo
-
Rosja i Chiny ruszają na podbój Arktyki?
Piątek, 17 marca 2023 (13:46)Topniejący lód i globalne zapotrzebowanie na surowce sprawiają, że Rosja chce zabezpieczyć w Arktyce co się da. I to szybciej niż inne, sąsiednie kraje. Do pomocy chętne są Chiny.