Bieguny niedostępności. Czym są te niezwykłe miejsca na mapie świata?

Bieguny niedostępności, miejsca na mapie świata, które są określane jako najdalsze lub najtrudniejsze do osiągnięcia, od lat budzą zainteresowanie badaczy oraz pasjonatów. Niektóre z tych punktów mogą m.in. skrywać odpowiedzi na pytania o przeszłość Ziemi.

Jednym z najsłynniejszych biegunów niedostępności, nazywanym też "najbardziej niedostępnym miejscem na Ziemi", jest Punkt Nemo. To miejsce, które znajduje się najdalej od lądu. Leży on na Oceanie Spokojnym i jest oddalony od wybrzeży o ok. 2688 km.

Uznaje się, że to miejsce jest tak odległe od cywilizacji, że niekiedy w mniejszej odległości od niegoznajdują się astronauci na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) niż ludzie na powierzchni Ziemi.

Oprócz tego można wymienić też punkty, które uznano za bieguny niedostępności w Afryce, Ameryce Północnej i Południowej, Australii i Eurazji. Wyjątkowo ciekawe są także tzw. biegun arktyczny i biegun antarktyczny.

Północny biegun niedostępności leży na Oceanie Arktycznym. Jego odległość od najbliższych lądów wynosi ok. 1008 km.

Przyjmuje się, że po raz pierwszy biegun ten został osiągnięty przez Huberta Wilkinsa, australijskiego polarnika, który starał się przemierzyć Ocean Arktyczny samolotem. Miało to miejsce w 1928 roku.

Całkiem niedawno, bo zaledwie kilka miesięcy temu - we wrześniu 2024 roku - po raz pierwszy dotarł w to miejsce statek - Le Commandant Charcot firmy Ponant.

Na jego pokładzie było m.in. kilkudziesięciu badaczy z różnych krajów, którzy zbierali dane na temat tego niegościnnego obszaru Arktyki.

Południowy biegu niedostępności znajduje się w głębi Antarktydy. Biegun nazywany "zewnętrznym" znajduje się ok. 1590 km od oceanu.

Punkt ten uznaje się za jedno z najbardziej wietrznych i najzimniejszych miejsc na Ziemi - szacuje się, że średnia temperatura w tym miejscu wynosi -58,2°C.

Jako pierwsza punkt ten zdobyła w 1958 roku radziecka ekspedycja antarktyczna. Ekipa ustanowiła w tym miejscu tymczasową stację badawczą o nazwie Biegun Niedostępności. Działała przez jakiś czas latem 1958 r.

Późniejsze wyprawy, w tym ekspedycja z 2022 r. wykazały, że wciąż dostrzec można pozostawione tam popiersie Lenina.

Takie matematycznie wyznaczone punkty na kuli ziemskiej są szczególnie interesujące dla naukowców, ponieważ często oferują wgląd w wyjątkowe warunki do badań biologicznych, klimatycznych czy oceanograficznych.

Niezwykle odległe i trudnodostępne punkty rozbudzają też pragnienie ich zdobycia, a więc stanowią wyzwania eksploracyjne.

Ponadto bieguny niedostępności rozbudzają wyobraźnię, stanowiąc pożywkę dla wielu legend i mitów dotyczących stworzenia Ziemi, dawnych cywilizacji oraz przekształceń, jakie dotknęły nasz glob.

Dodatkowo bieguny niedostępności są nacechowane pewną symboliką - pokazują, jak różnorodna może być nasza planeta.