Robot pomoże osobom starszym wstać i usiąść, złapie przy upadku
Inżynierowie z MIT stworzyli robota, który pomaga starszym ludziom w codziennych czynnościach. E-BAR towarzyszy osobom w podeszłym wieku przy siadaniu i wstawaniu, a także złapie ich, gdy dojdzie do upadku. Użytkownicy mogą oprzeć się na jego ramionach, aby zachować równowagę. Wsparcie robota zapewni seniorom większą mobilność, zwłaszcza gdy w pobliżu nie ma ludzkich opiekunów.

Spis treści:
Robot zamiast uprzęży. E-BAR towarzyszy osobom starszym
E-BAR, czyli Elderly Bodily Assistance Robot, to interaktywne urządzenie, które pozwoli osobom o ograniczonej mobilności lepiej funkcjonować w codziennym życiu. To spora rewolucja w tej dziedzinie. Do tej pory opieka geriatryczna musiała ograniczać się do uprzęży lub innych zakładanych na ciało pomocy, a także do obecności ludzkich pomocników osoby starszej. Teraz seniorzy będą mogli wykonywać więcej czynności samodzielnie i z większą swobodą ruchów.
Robot zapewni użytkownikom płynne, komfortowe wstawanie i siadanie, ponieważ naśladuje trajektorie ludzkiej motoryki. Dodatkowo został wyposażony w poduszki powietrzne umieszczone na ramionach robota, które wypełniają się, gdy osoba zaczyna upadać. Zapobiega to urazom, które są szczególnie groźne dla osób w podeszłym wieku. Ich organizmy regenerują się wolniej niż u młodych osób. Ponadto dzięki bardziej ergonomicznemu systemowi swoboda ruchów nie jest tak skrępowana jak w przypadku zakładanych, ciężkich uprzęży.
"Wielu starszych dorosłych bagatelizuje ryzyko upadku i odmawia korzystania z pomocy fizycznych, które są nieporęczne, zaś inni zawyżają to ryzyko i mogą nie chcieć wykonywać ćwiczeń, co prowadzi do spadku mobilności" - tłumaczy Harry Asada, profesor z wydziału inżynierii mechanicznej MIT. "Koncepcją naszego projektu jest zapewnienie starszym dorosłym z zaburzeniami równowagi robotycznych uchwytów, które stabilizują ich ciało. Uchwyty mogą iść gdziekolwiek i zapewniać oparcie, kiedykolwiek są potrzebne".
Seniorzy zyskają większą mobilność dzięki robotowi
Dzięki wsparciu robota osoby starsze mogą się przemieszczać. E-BAR nie jest bowiem przymocowany na stałe do ściany czy łóżka jak w przypadku niektórych systemów uprzęży. Użytkownicy mogą z nim chodzić, siadać i wstawać. To jednak dopiero początek. Dziś robot jest zdalnie sterowany, ale jego kolejne wersje będą bardziej zautomatyzowane, przez co urządzenie będzie działać bardziej niezależnie, samodzielnie podążając za użytkownikiem. Inżynierowie pracują też nad poprawą jego zwrotności.
Elderly Bodily Assistance Robot to nie jedyny wynalazek zespołu Asady z MIT. Naukowcy opracowali też inne urządzenia pomagające osobom starszym, w tym chodziki robotyczne, zakładane na ciało poduszki powietrzne oraz mobilne, robotyczne ramy, które chronią osobę w uprzęży podczas chodzenia. Naukowcy rozwijają też inteligentne algorytmy predykcyjne, które potrafią przewidzieć, że zaraz może dojść do upadku.
Robot jako opiekun osoby starszej
Robot został już przetestowany z ochotnikami, którzy używali go w codziennych czynnościach domowych. Pomagał on m.in. podczas wchodzenia i wychodzenia z wanny, co stanowi wyzwanie dla wielu starszych osób. "Oglądanie tej technologii, używanej w scenariuszach prawdziwego życia, jest naprawdę ekscytujące" - skomentował Roberto Bolli, student z wydziału inżynierii mechanicznej na Massachusetts Institute of Technology.
Wskazuje on także na niepokojący trend, jakim jest kryzys demograficzny - starzenie się społeczeństwa i możliwe braki kadrowe wśród pracowników opieki geriatrycznej. "Wszystkie trendy demograficzne wskazują na niedobór opiekunów, nadwyżkę ludzi starszych i silne pragnienie starszych osób, by starzeć się na miejscu [w domu]" - mówi student. To stanowi kolejne wyzwanie dla robotyki.
Źródło: R. Bolli, H. Asada. (2025). Elderly Bodily Assistance Robot (E-BAR): A Robot System for Body-Weight Support, Ambulation Assistance, and Fall Catching, Without the Use of a Harness. MIT Libraries.