Kawa może wchodzić w interakcje z popularnymi lekami. Czy można je łączyć?

Główna substancja psychoaktywna zawarta w kawie to kofeina. Ma ona działanie stymulujące układ nerwowy i tymczasowo powoduje podniesienie ciśnienia krwi oraz tętna. Ten efekt może trwać przez 3-4 godziny od wypicia kawy. Jeśli bierzesz leki na serce lub nadciśnienie, to kawa może hamować ich działanie.

Kofeina może zmniejszać efektywność leków lub całkowicie niwelować ich działanie, prowadząc do podwyższenia ciśnienia dzięki temu, że zwęża naczynia krwionośne. Na co warto zwrócić uwagę? Przede wszystkim na zawartość kofeiny w spożywanej przez nas kawie oraz na to, ile filiżanek dziennie jej spożywamy.

Niektóre kawy lub mieszanki - w tym tzw. kawy śniadaniowe, połączone z kawą zbożową lub cykorią - mogą zawierać mniejszą ilość kofeiny. Dobrym rozwiązaniem będzie też kawa bezkofeinowa. Jeśli nie masz pewności, ile kofeiny możesz spożyć w ciągu dnia, zapytaj o to swojego lekarza.

Niektóre leki przeciwbólowe dostępne bez recepty mają w swoim składzie kofeinę. Jeśli niedługo przed lub po zażyciu tych tabletek wypijesz kawę, to może ona przyspieszyć wchłanianie tych leków. Kawa przyspiesza bowiem opróżnianie się żołądka i podnosi jego kwasowość, co sprawia, że niektóre substancje - w tym aspiryna - są szybciej wchłaniane.

Choć może to być pożądany efekt - w końcu liczymy, że tabletka przeciwbólowa zadziała jak najszybciej - to w rzeczywistości możemy przyjąć nadmierną ilość kofeiny, a nasz żołądek będzie mocno zakwaszony. Przedawkowanie kofeiny może wywoływać nadmierne pobudzenie, lęk, niepokój, drżenie kończyn czy zimne poty.

Zbyt wysoki odczyn pH może natomiast prowadzić do podrażnienia żołądka lub nawet krwawienia. Medycyna co prawda nie odnotowała drastycznych przypadków takiego miksu, ale warto zachować ostrożność przy łączeniu różnych źródeł kofeiny.

Leki antydepresyjne i przeciwlękowe są dość zróżnicowane. Popularne antydepresanty z grupy SSRI, stosowane do leczenia objawów depresji, lęków czy bezsenności, mogą się gorzej wchłaniać po spożyciu kawy, przez co ich efektywność maleje. Sugerują to niektóre badania. Ponadto kofeina stymuluje układ współczulny. U osób wrażliwych może to podnosić poziom rozdrażnienia, lęku i niepokoju, a także wprowadzać w stan hiperczujności, powodować natłok myśli i utrudniać zasypianie.

Kofeina nie powinna wchodzić w interakcje z selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny ani substancjami pokrewnymi, niemniej jednak warto się upewnić, czytając wcześniej ulotkę dołączoną do opakowania bądź konsultując się ze swoim lekarzem psychiatrą. Antydepresantów jest na rynku dość dużo i każdy ma nieco inny profil działania.

Kofeina jest stymulantem działającym na układ nerwowy. Jest nim też pseudoefedryna zawarta w niektórych środkach leczących objawy przeziębienia i grypy. Inne z nich (podobnie jak niektóre leki przeciwbólowe) także mają już w składzie kofeinę. Połączenie kawy z tymi lekami może wzmagać efekt pobudzający, prowadząc do niepokoju, bólu głowy, szybszego bicia serca czy bezsenności.

Są też badania, które wskazują na podniesienie poziomu cukru we krwi i temperatury ciała po połączeniu pseudoefedryny z kofeiną. Podobnie jak w przypadku innych grup leków, kofeina może poprawiać albo osłabiać wchłanianie zawartych w nich substancji, co sprawi, że lek będzie działał słabiej lub silniej.

A czy w ogóle warto pić kawę, kiedy jesteśmy przeziębieni albo mamy grypę? Źródła nie są co do tego zgodne. Niektóre wskazują na przeciwzapalne działanie kawy, ale są też doniesienia o zwiększeniu stanu zapalnego po jej spożyciu. Ponadto kawa ma działanie moczopędne i może odwadniać organizm, co jest szczególnie niepożądane przy biegunce, która może towarzyszyć grypie. Kawa jest więc polecana co najwyżej przy łagodnym przeziębieniu.

Kofeina zawarta w kawie pobudza perystaltykę, czyli przesuwanie się treści pokarmowej przez cały układ pokarmowy. Wskutek tego leki mają mniej czasu na wchłonięcie. Jest to szczególnie istotne w przypadku leków na niedoczynność tarczycy, takich jak lewotyroksyna, której biodostępność jest mocno uzależniona czasowo. Wypicie kawy zbyt krótko po zażyciu tego leku może zmniejszyć jego wchłonięcie aż o 50%.

Negatywny efekt kawy jest zwykle mocniejszy w przypadku tabletek z lewotyroksyną, a mniejszy w przypadku płynnych form leku. Z powodu zaburzonego wchłaniania mogą wystąpić objawy niedoczynności tarczycy, takie jak zmęczenie, zaparcia czy przybranie na wadze.

A co z innymi rodzajami leków? Kawa, choć uważana jest za stosunkowo niegroźną używkę, powoduje jednak zmiany w organizmie, przez co zażywane leki mogą działać inaczej niż w warunkach naturalnych. Jeśli bierzesz wyżej wymienione leki lub inne, a jednocześnie trudno ci obejść się bez porannej czy popołudniowej kawy, to w każdym przypadku porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem.